نازل گرديد كه پيامبر از «طائف» به «مدينه» بازگشت و مردم را آماده پيكار با «روميان» نمود.

در روايات اسلامى آمده است: پيامبر صلى الله عليه و آله معمولًا مقاصد جنگى و هدف‌هاى نهائى خود را قبل از شروع جنگ براى مسلمانان روشن نمى‌ساخت، تا اسرار نظامى اسلام‌به دست دشمنان‌نيفتد، ولى‌درمورد «تبوك» چون مسأله شكل ديگرى داشت، قبلًا باصراحت اعلام نمود: مابه‌مبارزه با «روميان» مى‌رويم؛ زيرا مبارزه با امپراطورى روم شرقى، همانند جنگ با مشركان «مكّه» و يا يهود «خيبر» كار ساده‌اى نبود، و مى‌بايست مسلمانان براى اين درگيرى بزرگ كاملًا آماده شوند و خودسازى كنند.

به علاوه فاصله ميان «مدينه» و سرزمين روميان بسيار زياد بود، و از همه گذشته، فصل تابستان، گرما و برداشت محصول غلات و ميوه‌ها بود.

همه اين امور، دست به دست هم داده و رفتن به سوى ميدان جنگ را فوق‌العاده بر مسلمانان مشكل مى‌ساخت، تا آنجا كه بعضى در اجابت دعوت پيامبر صلى الله عليه و آله ترديد و دودلى نشان مى‌دادند!

آيات فوق نازل شد و با لحنى قاطع و كوبنده، به مسلمانان هشدار داد، اعلام خطر كرد و آنها را آماده اين نبرد بزرگ ساخت. [1]

ا 49 وَ مِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ ائْذَنْ لى‌ وَ لا تَفْتِنِّي أَلا فِى الْفِتْنَةِ سَقَطُوا وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحيطَةٌ بِالْكافِرينَ‌

بعضى از آنها مى‌گويند: «به ما اجازه ده (تا در جهاد شركت نكنيم) و ما را به گناه نيفكن»! آگاه باشيد آنها (هم اكنون) در گناه سقوط كرده‌اند؛ و جهنم كافران را احاطه كرده است!

[1] اين شأن نزول را به طور اجمال بسيارى از مفسران مانند: «طبرسى» در «مجمع البيان» (ج 5، ص 55) و «فخر رازى» در «تفسير كبير» و «آلوسى» در «روح المعانى»، ذيل آيات مورد بحث آورده‌اند. ( «بحار الانوار»، ج 21، ص 189).