ربا و بانكدارى اسلامى - مكارم شيرازى، ناصر

اسم الکتاب : ربا و بانكدارى اسلامى المؤلف : مكارم شيرازى، ناصر الجزء : 1 صفحة : 152

مقدّمه‌	7
1- ادله حرمت ربا در اسلام‌	9
دليل اوّل: آيات قرآن‌	9
[275 بقره‌]	9
[276 بقره‌]	12
[131- 130 آل عمران‌]	15
[278- 279 بقره‌]	13
[ (161 160 نساء]	17
2- رباخوارى در روايات اسلامى‌	21
گروه اوّل: [قياس ربا با زنا]	21
گروه سوّم: [بدترين و خبيث‌ترين نوع معاملات‌]	24
گروه چهارم: [هلاكت رباخواران در دنيا]	25
گروه دوّم: [ملعون بودن دهنده، گيرنده و ...]	23
گروه پنجم: [سرانجام رباخوار آتش دوزخ است‌]	26
دليل سوّم اجماع فقهاء اسلام	26
3- فلسفه تحريم ربا	29
آيا بحث از علل احكام براى ما جايز است؟	29
فايده بحث از فلسفه احكام‌	31
نكته اوّل: ربا «اكل مال به باطل» است.	32
دليل چهارم: دليل عقل‌	27
نكته دوّم: ربا بازدارنده مردم از تلاشهاى اقتصادى سازنده است.	34
نكته سوم: ربا مصداق بارز ظلم است.	36
چرا ربا نوعى ظلم است؟	36
نكته چهارم: ربا باعث تضعيف عواطف انسانى است.	37
منظور از «اصطناع معروف» (انجام كار نيك) در اينجا چيست؟	38
4- ارتباط اخلاق و مسائل اقتصادى‌	41
چند مثال براى روشنتر شدن بحث	42
1- معاملات حرام	42
2- معاملات واجب	42
3- معاملات مستحب	43
4- معاملات مكروه	43
نكته پنجم: رباخوارى با فلسفه پيدايش پول منافات دارد.	45
5- [اقسام ربا]	48
رباى معاوضه‌	48
آيا رباى معاوضه مخصوص بيع است؟	49
رباى قرضى‌	49
اهميّت خطرات رباى قرضى‌	50
[مسائل حرمت رباى قرضى در كلام امام خمينى و ...]	52
مسأله اوّل: [اصل تحريم وام توأم با ربا و شرايط آن‌]	52
كلمات فقها در مورد اصل حرمت رباى قرضى‌	54
6- دلايل تحريم ربا در وامها	55
دليل اوّل: اطلاق آيات ربا	55
كلمات اهل لغت پيرامون واژه ربا	55
دليل دوم: روايات «جرّ منفعت»	57
7- [دليل سوّم‌] هرگونه شرطى در وام ممنوع است‌	63
نكته مهم: انواع شرايط ديگر	65
حكم شرايط پنج‌گانه‌	66
حكم شرط اوّل‌	66
حكم شرط دوّم‌	68
حكم شرط سوّم‌	68
حكم شرط چهارم‌	69
حكم شرط پنجم‌	69
8- [دليل چهارم‌] روايات گوناگون در تحريم ربا	71
تفاوت ميان شرط و داعى‌	74
1- منظور از شرط مضمر و غير مضمر چيست؟	74
2- رباى قرضى در تمام اجناس سه‌گانه جارى است.	75
ادله مسأله تعميم رباى قرضى به همه چيز	76
آراء فقهاء	80
9- [مسأله دوم:] حكم وام به شرط اجاره، و اجاره به شرط وام‌	79
دليل طرفداران مجاز بودن اين قرارداد	82
10- [مسأله سوم‌] گرفتن سود بدون شرط قبلى مجاز است‌	85
ادلّه مسأله‌	88
آراء و كلمات فقهاء	87
گروه اوّل [ (خير القرض ما يجرّ نفعا)]	88
گروه دوّم: [روايات دلالت‌كننده بر جواز به معنى عام‌]	89
گروه سوم: رواياتى است كه از دادن اضافه نهى مى‌كند، حتى بدون شرط قبلى‌	92
گروه چهارم: [روايات دال بر هديه وام‌گيرنده به جاى بدهى او]	93
11- [مسأله چهارم:] سود به نفع وام‌گيرنده مجاز است‌	96
[كلمات فقهاء]	96
ادلّه روشن اين مسأله	98
1- قصور و كوتاهى ادله ربا نسبت به اين مسأله‌	98
2- [روايت محمّد بن مسلم‌]	99
راه جمع ميان گروههاى چهارگانه‌	94
يك سؤال مهم‌	100
ماهيّت و حقيقت «برات»	101
12- [مسأله پنجم‌] آيا وام به شرط ربا حرام است، يا باطل؟!	103
[كلام امام خمينى‌]	103
[بحث اول (شرط سود باعث باطل شدن اصل قرض)]	104
[نظر فقيهان‌]	104
دلايل بطلان وام ربوى‌	105
هر گونه سودآورى در وامها رباست‌	108
[بحث دوّم:] راهى براى فرار از ربا؟!	111
13- طرح بانكدارى بدون ربا	114
فلسفه تشكيل بانكها	114
[خدمات بانكها]	114
خدمات بانكهاى سالم‌	114
1- بانك، مركز مطمئنّى براى حفظ اموال مردم است‌	115
2- بانك وسيله‌اى مطمئن و آسان براى نقل و انتقالات مالى در بازارها	115
3- بانك، ابزار خوبى براى نقل و انتقال سرمايه‌ها ميان شهرها و كشورها	116
4- بانك، محل تجميع اموال و سرمايه‌هاى راكد	117
5- فعاليّتهاى اقتصادى با سرمايه ديگران‌	118
6- اعطاى تسهيلات بانكى به مديران فاقد سرمايه‌	119
7- سياست‌گذارى پولى‌	119
سؤال مهم [از مشروعيت ذاتى فلسفه‌هاى هفتگانه براى تأسيس بانكها]	120
14- بررسى خدمات بانكها از نظر فقه اسلامى‌	123
خدمات بانكهاى كنونى ما	123
اوّلين خدمت حسابهاى جارى است‌	123
ماهيّت حسابهاى جارى‌	124
[1- ماهيّت وام و قرض داشتن حسابهاى جارى‌]	124
[2- وديعه و امانت بودن حسابهاى جارى نزد بانكها]	125
[3- ماهيّت وديعه «ارزش و ماليّت» داشتن حسابهاى جارى‌]	125
[4- برترى احتمال دوم‌]	126
دومين خدمت، وامهاى قرض الحسنه است.	127
سومين خدمت، حسابهاى پس‌انداز است.	128
فلسفه حسابهاى پس‌انداز	129
حكم شرعى حسابهاى پس‌انداز و جوايز آنها	129
چهارمين خدمت، نقل و انتقال سرمايه‌ها و حوالجات است‌	130
15- [ (پنجمين خدمت)] سپرده‌هاى مردم نزد بانكها	131
دو مشكل مهم‌	132
حلّ دو مشكل فوق‌	133
خدمت ششم: تسهيلات بانكى‌	135
مشكل بزرگ بانكهاى كنونى‌	136
جواب‌	140
سؤال 4- [زد و بند بانكهاى ايران با بانكهاى خارجى جهت تسهيل عقود داخلى‌]	140
بخشى از استفتائات جديدى كه در مورد مسائل بانكى و ربا از محضر حضرت آية اللّه العظمى مكارم شيرازى «مدّ ظله العالى» شده است‌	139
سؤال 1- [حكم سپرده‌هاى بلند مدّت بانكها، بدون شرط صاحب پول‌]	139
جواب‌	139
سؤال 2- [پول گذاشتن در بانكها و گرفتن سود و بالعكس‌]	139
جواب‌	139
سؤال 3- [تاثير ناآگاهى مردم از متن قراردادها در درستى آنها]	139
جواب‌	141
سؤال 5- [جواز گرفتن سود سپرده كوتاه و يا بلند مدّت و تخميس آن‌]	141
جواب‌	141
سؤال 6- [جواز تصرف در جوايز قرعه‌كشى‌]	141
جواب‌	141
سؤال 7- [تقاص در معامله با بانك‌]	141
جواب‌	142
سؤال 8- [جواز تسرى كارمزد از بانكها به افراد حقيقى‌]	142
جواب‌	142
سؤال 9- [حكم پرداخت وام از سپرده‌هاى كوتاه يا بلند مدت‌]	142
جواب‌	142
سؤال 10- [حكم وام مشروط به مسدودى داشتن در بانك‌]	142
جواب‌	143
سؤال 11- [تعلق جوايز به صاحب دفترچه‌]	143
جواب‌	143
سؤال 12- [تاثير شدت تورم در حليت سود بانكى‌]	144
جواب‌	144
سؤال 13- [ماهيّت پول‌]	144
جواب‌	144
سؤال 14- [مثلى يا قيمى بودن اسكناس‌]	144
جواب‌	144
سؤال 15- [ضمان كاهش ارزش پول‌]	144
جواب‌	144
سؤال 16- [تاثير شدت نوسان ارزش پول در شرط ضمان‌]	145
جواب‌	145
سؤال 17:- [فاوت اقسام بدهى‌ها در ضمان كاهش ارزش پول‌]	145
جواب‌	145
سؤال 18- [تفاوت در عامليت دولت، بازار يا بورس جهانى در تورم‌]	145
جواب‌	145
سؤال 19- [حليّت و حرمت سود سپرده‌هاى بلند و كوتاه مدّت‌]	145
جواب‌	145
سؤال 20- [تأثير وكالت مطلقه به بانك در صحت عقود]	145
جواب‌	145
سؤال 21- [ماهيّت حسابهاى بانكى‌]	146
جواب‌	146
سؤال 22- [جواز دريافت سود با توجّه به نظرات حضرت امام خمينى‌]	146
جواب‌	146
سؤال 23- [ربوى بودن سود بانكى‌]	146
جواب‌	146
سؤال 24- [عنوان فقهى جوايز بانكها]	146
جواب‌	146
سؤال 25- [تفاوت بين شرط و داعى در واريز نمودن پول جهت قرعه‌كشى‌]	146
جواب‌	148
سؤال 28- [ربا گرفتن و دادن به كفّار و بانكهاى اسلامى‌]	148
جواب‌	148
سؤال 29- [حكم شرط ضمن عقد در اعطاى تسهيلات يا دادن سود]	148
جواب‌	148
سؤال 30- [حكم محاسبه نرخ تورّم در ديون و مطالبات‌]	148
جواب‌	148
جواب‌	147
سؤال 26- [تفاوت در مباحث فقهى با مباحث كارشناسى بانكى‌]	147
جواب‌	147
سؤال 27- [حكم صرف كردن وجه در غير مصرف قراردادى‌]	147
سؤال 31- [حكم خسارت تأخير تأديه‌]	149
جواب 1	149
جواب 2	149
سؤال 32- [تأثير زمان در گرفتن خسارت تأخير تأديه‌]	149
جواب‌	150
سؤال 33- [حكم تقاص در قرض ربوى‌]	150
جواب‌	150
سؤال 34- [حكم سود بانكى‌]	150
جواب‌	150
سؤال 35- [آيا شخصيّت حقوقى و حقيقى در ربا تفاوت ايجاد مى‌كند؟]	150
جواب‌	150
سؤال 36- [حكم اجاره به شرط تمليك براى فرار از ربا]	150
جواب‌	150
سؤال 37- [ملاك تشخيص ربا در جامعه امروز چيست؟]	150
جواب‌	150
سؤال 38- [گرفتن سود به واسطه حيله‌هاى شرعى چه حكمى دارد؟]	151
جواب‌	151

اسم الکتاب : ربا و بانكدارى اسلامى المؤلف : مكارم شيرازى، ناصر الجزء : 1 صفحة : 152

صيغة PDF

شهادة

الفهرست