بدون عمل؛ ريا كارى و ظاهرسازى و پارتى‌بازى حتّى در كمك به نيازمندان؛ ارزيابى شخصيّت افراد به حجم ثروتشان و مانند اينها.

3- قسمت ديگرى از اين مفاسد به‌ جنبه‌هاى صرفاً مذهبى‌ ارتباط دارد مانند تحميل خواسته‌هاى هوس‌آلود خويش بر قرآن و تفسير به رأى؛ و جهت‌گيريهاى شخصى و مادّى در مسائل مذهبى؛ ازدحام افراد آلوده و گناهكار در مساجد؛ اهمّيّت فوق‌العاده به تزيين مساجد و خالى شدن آنها از محتوا، كوچك شمردن نماز و عدم توجّه به آن و مانند اينها.

اگر خوب دقّت كنيم مى‌بينيم بسيارى از اين مفاسد بزرگ در مجتمعات كنونى جنبه عينى به خود گرفته است و انتظار بقيّه نيز مى‌رود؛ پس ما چه چيز براى فراهم ساختن زمينه آن انقلاب بزرگ كم داريم؟

پاسخ اين سؤال همان است كه سابقاً هم به آن اشاره شد؛ ما آگاهى كم داريم؛ و به تعبير ديگر، واكنشى سازنده و انقلابى در برابر اين گونه مفاسد.

به هر حال، ظهور اين نشانه‌ها به تنهايى شرط تحقّق يافتن آن انقلاب بزرگ نيست؛ بلكه مقدّمه‌اى است براى بيدار ساختن انديشه‌ها؛ شلّاقهائى است براى بيدارى ارواح خفته و خواب‌آلود؛ و زمينه‌اى است براى فراهم شدن آمادگيهاى اجتماعى و روانى.

جهانيان خواه ناخواه مجبور به تجزيه و تحليل ريشه‌هاى اين ناهنجاريها و همچنين نتايج و عواقب آنها خواهند شد و اين يك‌