فصل ششم: مقدار تعزير و معنى تخيير حاكم شرع‌

در فصل پيشين پيرامون انواع تعزير بحث جامعى مطرح شد، و در اين فصل موضوع بحث مقدار تعزير است. به تعبير ديگر، در فصل قبل سخن از كيفيّت تعزير بود، و در اين فصل از كميّت آن سخن مى‌گوييم. البتّه روشن است كه اين بحث در تمام انواع تعزير مطرح نمى‌باشد، بلكه در تعزيراتى مانند تازيانه و مثل آن قابل طرح و پيگيرى است.

سخنان بزرگان فقها و نظريّات دهگانه‌

در اين مبحث نظريّه ده تن از فقهاى بزرگ شيعه و اهل سنّت را از نظر مى‌گذرانيم:

1- [2-] مرحوم محقّق حلّى‌

در شرايع مى‌فرمايد:

«للامام تعزيره بما لا يبلغ الحد، و تقديره الى الامام و لا يبلغ به حد الحر فى الحر و لا حدّ العبد فى العبد [1]؛

حاكم شرع حق دارد مجرم را به مقدارى كه به حدّ شرعى نرسد تعزير

[1]. جواهر الكلام، جلد 41، صفحه 448.