اسم الکتاب : تعزير و گستره آن المؤلف : مكارم شيرازى، ناصر الجزء : 1 صفحة : 39
منكر گستره
وسيعى دارد كه شامل تعزيرات نيز مىگردد. به عبارت ديگر، تعزيرات از زير
مجموعههاى اين دو فريضه مهمّ اسلامى به شمار مىرود.
توضيح
بيشتر:
امر به
نيكيها (معروف) و نهى از زشتيها (منكر) سه مرحله، و به اعتبارى چهار مرحله دارد:
الف) مرحله
درونى و انكار باطنى
؛ كه به دو
شكل تفسير شده است:
نخست اين كه
از ديدن كارهاى خلاف، يا ترك كارهاى خوب، قلبا ناراحت و متأثّر شود، و اين تألّم و
ناراحتى در چهره و حركاتش ظاهر و آشكار گردد. اين برداشت از صاحب جواهر است.
ديگر اين كه
صرف ناراحتى درونى كافى است، هر چند بروز و ظهورى نداشته باشد، و به تعبير ديگر،
همين كه قلبا از تحقّق واجبات الهى، و ترك گناهان خوشحال، و با ملاحظه ترك واجبات
پروردگار و انجام گناهان ناراحت و متأثّر شود، به اين مرحله از امر به معروف و نهى
از منكر عمل كرده است.
ما تفسير
اوّل را بر مىگزينيم، و آن را صحيح مىدانيم؛ زيرا تفسير دوم نوعى حبّ و بغض و
تولّى و تبرّى محسوب مىشود، و «امر» و «نهى» به آن گفته نمىشود.
ب) مرحله
برونى و اعتراض گفتارى
؛ در اين
مرحله آثار تنفّر انسان از انجام يك كار زشت، يا ترك يك كار زيبا و واجب، از چهره
و حركات فراتر رفته، و بر زبان نيز جارى مىگردد. به تعبير ديگر، در اين مرحله
مبارزه منفى تبديل به مبارزه مثبت مىشود، و به عبارت سوم، به تذكّر غير مستقيم
كردارى قناعت نمىشود، و وارد مرحله يادآورى گفتارى مستقيم مىشويم.
اسم الکتاب : تعزير و گستره آن المؤلف : مكارم شيرازى، ناصر الجزء : 1 صفحة : 39