تعزير در لغت به معناى تأديب، و از نظر شرع مجازات عملى يا گفتارى است كه حدّ و اندازه خاصّى براى غالب مصاديق آن تعيين نشده است.»

9- ابن قدامه‌

[1]، از فقهاى مشهور اهل سنّت، در مورد تعزير مى‌گويد:

«التعزير هو العقوبة المشروعة على جناية لا حدّ فيها ... و الاصل فى التعزير المنع و منه التعزير بمعنى النصرة لانه منع لعدوه من اذاه‌ [2]؛

تعزير مجازات مشروعى است كه به خاطر ارتكاب گناه اجرا مى‌گردد و اندازه خاصّى ندارد ... ريشه تعزير منع است، و تعزير به معناى نصرت و يارى رساندن از همين ريشه است، زيرا تعزير دشمن تعزير شونده را از اذيّت و آزار وى بازمى‌دارد.»

10- جزيرى‌

[3]، از ديگر فقهاى عامّه، كه كتابش را بر اساس مذاهب چهارگانه اهل سنّت تنظيم كرده، مى‌گويد:

«اما التعزير فهو التأديب بما يراه الحاكم زاجرا لمن يفعل فعلا محرما عن العودة الى هذا الفعل، فكل من أتى فعلا محرما لا حدّ فيه و لا قصاص و لا كفّارة فان على الحاكم ان يعزره بما يراه زاجرا له عن العودة من ضرب او سجن او توبيخ‌ [4]؛

تعزير نوعى تأديب است كه مقدار آن به نظر حاكم شرع است، و فلسفه آن بازداشتن كسى كه مرتكب حرامى شده از تكرار آن مى‌باشد. بنابراين،

[1]. موفق الدين ابى محمد عبد الله بن احمد بن محمد بن قدامه، نويسنده كتاب «المغنى» از فقهاى حنبلى مذهب اهل سنّت است، كه در ماه شعبان سال 541 ه- ق به دنيا آمد، و در روز شنبه اوّل شوال سال 620 ه- ق در دمشق بدرود حيات گفت.

[2]. المغنى، جلد 10، صفحه 342، مسأله 7374.

[3]. شيخ عبد الرحمن الجزيرى از فقهاى اهل سنّت در قرن چهاردهم محسوب مى‌شود.

وى كتاب «الفقه على المذاهب الاربعه» را در ربيع الاوّل سال 1392 ه- ق به پايان رسانيده، و در پنج جلد به چاپ رسيده است.

[4]. الفقه على المذاهب الاربعة، جلد 5، صفحه 397.