معناى اصلى ريشه تعزير دفاع به همراه تقويت نمودن است ... و ساير معانى به همين معنى بازمى‌گردد، و از لوازم آن شمرده مى‌شود، و يا معنى حقيقى نيست، و امّا تعزير و تأديب، از روشنترين مصاديق «تقويت و دفاع» است، زيرا از مجرم در مقابل جرم دفاع مى‌شود، و او را به كمال هدايت مى‌كند، و از تكرار جرم بازمى‌دارد.»

10- [جعفر شريعتمدارى تنظيم‌گر شرح و تفسير لغات قرآن‌]

تنظيم‌كننده كتاب شرح و تفسير لغات قرآن‌ [1] در تفسير واژه‌ «عَزَّرُوهُ» كه در آيه شريفه 157 سوره اعراف آمده، مى‌گويد:

«از تعزير به معناى «حمايت و يارى كردن» (آميخته با احترام و بزرگداشت).

است، و بعضى گفته‌اند: «در اصل به معنى منع كردن است، اگر منع و جلوگيرى از دشمن باشد مفهوم آن «يارى كردن» در مقابل دشمنان است، و اگر جلوگيرى از گناه باشد، مفهوم آن «مجازات و تنبيه» است، و لذا به مجازاتهاى خفيف «تعزير» مى‌گويند، براى اين كه به وسيله آن در حقيقت كمكى به گناهكاران شده، و از گناه بازداشته شده‌اند. اين نشان مى‌دهد كه مجازاتهاى اسلامى جنبه انتقامى ندارد، بلكه جنبه تربيتى دارد، و لذا نام آن هم تعزير گذاشته شده است. [2]»

[مستفاد از كلمات دهگانه‌]

از كلمات دهگانه اهل لغت و واژه‌شناسان، امور زير استفاده مى‌شود:

الف) لغويّين در تفسير كلمه تعزير بر سه دسته تقسيم مى‌شوند:

اوّل- كسانى كه معتقدند معناى اصلى تعزير يك چيز است؛ (نصرت، يا منع، يا تأديب، يا چيز ديگر). و معانى ديگر را به همان ريشه بازمى‌گردانند.

[1]. كتاب مذكور توسّط آقاى جعفر شريعتمدارى بر اساس شرح و تفسير لغات «تفسير نمونه» در چهار جلد تنظيم شده، و از منابع غنى و ارزشمند لغت به شمار مى‌رود.

[2]. شرح و تفسير لغات قرآن، جلد 3، صفحه 159.