فصل دوازدهم: پاسخ به پرسشها [1]

الف) انواع تعزير

سؤال 1- ملاك اصلى تعزيرات در حكومت اسلامى چيست؟ آيا غير از شلّاق و حبس، تعزيرات ديگرى نيز وجود دارد؟

جواب: هرگونه تخلّف از وظايف شرع، و ارتكاب گناهان كبيره تعزير دارد، و تعزير منحصر به شلّاق يا زندان نيست؛ بلكه از اندرزهاى دوستانه، كه سبب ترك عمل گردد، شروع مى‌شود، تا محروميّت موقّت از بعضى حقوق اجتماعى و جريمه مالى و مانند آن. (و اين اشتباه بزرگى است كه تعزيرات را منحصر به آن دو بدانيم.)

سؤال 2- اگر در مجازاتهاى منصوص، شخص ديگرى غير از مجرم نيز زيان ببيند، طبعا از اصل قرآنى‌ «وَ لا تَزِرُ وازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرى‌»* [2] خارج است؛ مثل قصاص قاتل كه فرزندانش نيز زيان مى‌بينند. امّا در مواردى كه نصّ صريح در مورد مشروعيّت آن نيست، مثل زندانى كردن مجرم، كه عائله‌اش‌

[1]. اين پرسش و پاسخها در استفتائات جديد معظّم له (جلد اوّل و دوم) آمده، كه براى مزيد تبيين اين مباحث، در اينجا نيز ذكر شد.

[2]. سوره انعام، آيه 164.