فرزند صالح و پدر درستكارى كه وظايف خود را در حقّ فرزندان ايفا كرده و صلاحيّت آنها محرز گشته، دعايشان مستجاب است.

و نيز پيشواى دادگرى كه براى دادخواهى مظلومان به پا خاسته و براى گرفتن حقّ ستمديدگان آن چه در توان داشته، انجام داده و در نارساييها و آن چه خارج از قلمرو قدرت اوست، دست به دعا برداشته، پاسخ منفى نخواهد شنيد.

امّا افراد تنبل كه با استتار در زير چتر دعا، وظايف قطعى و حتمى خود را به دست فراموشى سپرده‌اند، و تصوّر مى‌كنند دعا يعنى بهم ريختن نظام عالى طبيعت كه:

«أبِى اللّهُ أنْ يَجْرِىَ الأشيَاءَ إلَّابِأَسبَابِهَا» [1].

و قانون متقن:

« «لَّيْسَ لِلْإِنسانِ إلَّامَا سَعى‌»؛ و اين كه براى انسان بهره‌اى جز سعى و كوشش او نيست» [2].

هرگز دعاى آنها به هدف اجابت نخواهد رسيد، زيرا راه را گم كرده‌اند.

مفهوم دعا:

پس از آن كه دانستيم كه دعا در مورد نارساييهاى قدرت است، نه در مورد توانايى و قدرت، و به عبارت ديگر دعاى مستجاب دعايى است كه به مضمون:

« «أَمَّن يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوءَ»؛ يا كسى كه دعاى مضطر را اجابت مى‌كند و گرفتارى را بر طرف مى‌سازد» [3].

[1]. كافى، ج 1، ص 183.

[2]. سوره نجم، آيه 39.

[3]. سوره نمل، آيه 62.