خود را در معرض چنين آزمايشاتى قرار دادن جايز است؟

ب) اگر ضرر جانى محتمّل، ولى كمك به علم پزشكى فوق‌الذّكر قطعى باشد آيا در اين صورت مى‌تواند خود را در معرض آزمايش قرار دهد؟

ج) اگر هيچ‌گونه علمى به ضرر جان براى خود نداشته باشد و فايده آزمايش هم براى كمك فوق‌الذّكر محتمّل باشد، چه حكمى دارد؟

د) اگر فايده آزمايشات فوق‌الذّكر به سود تمامى افراد بشر تمام گردد بفرماييد حكم خود را در معرض قرار دادن در صورت علم به ضرر و يا احتمال ضرر و يا عدم علم به ضرر چه خواهد بود؟

ه-) در صورتى كه آزمايشات فوق براى اهداف فوق‌الذّكر هيچ‌گونه ضررى براى انسان بيمار نداشته باشد، آيا طبيب بدون اطّلاع دادن به بيمار و بدون كسب اجازه از او مى‌تواند چنين اقدامى نمايد؟

و) اگر در صورت ضرورت انجام چنين آزمايشاتى جايز باشد، چگونه بودن آن ضرورت را بيان فرماييد؟

جواب: الف) جايز نيست.

ب) اگر احتمال آن قوى باشد مشكل است.

ج) اشكالى ندارد.

د) تنها در صورتى كه احتمال ضعيف باشد مى‌تواند اقدام كند.

ه-) اگر آزمايشها، جزئى از معالجه بيمار يا مقدّمه درمان او باشد مانعى ندارد. در غير اين صورت نياز به اجازه دارد.

و) در صورتى كه نجات جان مسلمانان بستگى به آزمايش روى اين شخص داشته باشد و اين شخص راضى باشد اشكالى ندارد.

سؤال 1481- اگر آزمايشات فوق روى حيوانات انجام شود كه در پايان آنها از بين خواهند رفت، بفرماييد صرف نظر از ضمان، آيا چنين كارى براى پيشرفت كارهاى پزشكى جايز است؟