جان بيمار را به خطر مى‌انداخته است.

4. در مورد فوق اگر تأخير موجب نقص عضو، يا تعطيل شدن عضوى از بيمار گردد حكم چيست؟

5. اگر در موارد فوق بايد ديه داده شود، ديه بر عهده كيست؟

جواب: طبيب در صورت اوّل و دوم ضامن است. و در صورت سوّم، اگر دسترسى به حاكم شرع باشد، بايد اذن بگيرد، و اگر دسترسى به شخص خاصّى نيست ما اذن مى‌دهيم كه اطبا اقدام كنند و ضامن نيستند. و در مورد چهارم اگر تأخير بيندازد گناه كرده ولى ديه ندارد، و جواب مورد پنجم از جوابهاى گذشته معلوم شد.

سؤال 417- بعضى جرّاحان در حين عمل دچار اشتباهاتى مى‌شوند، كه موجب فوت يا نقص عضو مى‌گردد. آيا ديه‌اى بر آنها واجب مى‌شود؟ در صورتى كه دكتر تضمين نكرده باشد، و احتمال فوت يا نقص عضو بدهد، چه حكمى دارد؟

جواب: موارد خطاى پزشكان ديه دارد. بهترين راه آن است كه در اين گونه موارد قبلًا از بيمار يا اولياى او (در صورتى كه حال بيمار مساعد نباشد) برائت و رضايت بگيرند. يا اينكه اطبا يا بيماران در برابر اين گونه مسائل بيمه شوند.

سؤال 418- گاه غرور پزشك، يا اطمينان وى به موفّقيت در كارش، باعث فراهم نكردن وسائل و شرايط كافى براى انجام عمل جرّاحى مى‌گردد. اگر اين موضوع به مرگ يا ضرر و زيان بيمار منجر شود، آيا پزشك ضامن است؟

جواب: در صورتى كه پزشك سهل انگارى نكرده باشد، و از بيمار يا اولياى وى برائت گرفته باشد ضامن نيست.

9. ضمانت آزمايشگاه‌

سؤال 419- با توجّه به اينكه تشخيص بسيارى از بيماريها يا اختلالات به‌