آيا شما با
جمعيّتى كه به عهد و پيمان خويش وفا نمىكنند، و عهد شكنى مىنمايند و تمام سعى و
تلاش خويش را براى نابودى پيامبر صلى الله عليه و آله و تبعيد او به كار مىگيرند،
و آغازگر جنگ عليه شما هستند، پيكار نمىكنيد!
جمله
«هُمْ بَدَءُوكُمْ اوَّلَ مَرَّةٍ» شاهد خوبى است بر اين كه جنگهاى صدر
اسلام جنبه دفاعى داشته و جهاد ابتدايى نبوده است.
آيه چهارم
سوره توبه از ديگر آياتى است كه مطلب فوق را تأييد مىكند؛ خداوند متعال پس از
برائت و بيزارى از مشركان و اعلان جنگ با آنها، گروهى را استثناء كرده و
مىفرمايد:
مگر كسانى از
مشركان كه با آنها عهد بستيد، و چيزى از آن را در حقّ شما فروگذار نكردند، و احدى
را بر ضدّ شما تقويت ننمودند؛ پيمان آنها را تا پايان مدّتشان محترم بشماريد، زيرا
خداوند پرهيزگاران را دوست دارد.
تعبيراتى كه
در اين آيه شريفه به كار رفته نشان مىدهد كه تا دشمنان