قرن ششم هجرى است ، متأسفانه ركن مهم اين رساله، يعنى جمع آورنده و مؤلف آن، در پرده ابهام و ترديد است و از آن عصر تاكنون براى تعيين مؤلف آن ، حدسهاى متعددى زده شده است كه تنها نتيجه قطعى و سودمند اين گمانه زنى ها ، شناسايى دو دانشور شهير شيعى ، يعنى «امين الاسلام فضل بن حسن بن فضل طبرسى» (م 548ق) و «على بن فضل اللّه بن على راوندى» (قرن 6ق)، به عنوان جمع آورنده رساله حديثى مذكور شده است. [1] هرچند در اين ميان، نام عارف گمنام «يارعلى شيرازى» [2] (زنده 816ق) و دانشور فاضل «قطب الدين بن هبة اللّه راوندى» [3] (م 573ق) نيز به عنوان جامع رساله حديثى مزبور، برده شده كه مورد اوّل، بسيار ضعيف به نظر مى رسد و درباره مورد دوم نيز بايد توجّه داشت كه قطب راوندى رساله اى در شرح «صد كلمه» منسوب به جاحظ دارد و نسخه اى از آن در كتابخانه مدرسه عالى شهيد مطهرى (سپهسالار) تهران [4] نگهدارى مى شود ، به نظر مى رسد كه صاحب «رياض العلماء» با اطّلاع از وجود اين رساله، آن را «نثراللئالى» پنداشته و بدو نسبت داده است . در ميان دو مؤلف ياد شده (طبرسى و راوندى)، نام دانشمند اوّل، بيشتر از ديگرى مورد توجّه و قبول محقّقان به عنوان مؤلف «نثراللئالى» واقع شده است .