بدانجا كه احمد بن حنبل امام حنبليان اهل حديث مى گويد : فضايل على بن ابى طالب ، جهان را پُر كرده است (= ملأ الخافقين) . حوادث و رخدادهاى پس از فوت رسول خدا صلى الله عليه و آلههمچون تشكيل سقيفه بنى ساعده ، وتلاش گسترده براى دور نگه داشتن على بن ابى طالب عليه السلام از قدرت ، مخالفت او با نتايج سقيفه و عدم بيعت ، نامشروع دانستن روش خلافت ، چند دستگى صحابه ، فزونى نفوذ امويان ، بويژه در دوره عثمان ، بروز دشمنى هاى قبيلگى پس از مرگ عثمان ، خلافت امير المؤمنين عليه السلام ، تشديد دشمنى ها و مخالفت هاى تمامى دشمنان سابق ، به همراه طبقه جديدى از مخالفان متنوّع ، جنگ هاى وحشتناك درونى اين دوره ، جمع كثيرى از صحابه و تابعين را دسته دسته كرد و به ناكثين ، قاسطين ، مارقين ، قاعدين ، اهل كوفه ، اهل حجاز ، اهل بصره ، اهل شام و خوارج تبديل نمود و در پايان ، پيروزىْ از آنِ معاويه و حزب اموى طرفدار او بود ، كه نزديك به يك قرن در دار الاسلام حكم راندند . اين حوادث و وقايع بود كه زمينه را براى زدودن فضايل دسته اى و بزرگ جلوه دادن فضايل اندكِ دسته ديگر و فضل تراشى براى جمعى ديگر ، فراهم نمود . به رغم اختلاف ديدگاه هاى دينى ، سياسى واجتماعى اهل حديث و فقيهان و بسيارى از صحابه و تابعين ، با دستگاه خلافت اموى ، هر يك به گونه اى و به تناسب با مراتب توانايى و مقدار نفوذ خود ، در صدد تغيير انتساب فضايل على عليه السلامبودند : جمعى به انكار ، جمعى به كم رنگ كردن ، جمعى به شركت دادن ديگران در