در آموزش‌هاى دينى، موارد بسيارى وجود دارد كه بر حفظ احساس همنوايى در شخص و جامعه تأكيد دارد. يكى از حكمت‌هاى تحريم غيبت نيز همين امر است كه: افكار عمومى چنين شكل نگيرد كه بيشتر افراد، مجرم‌اند.

2- 4. پيوندهاى گروهى، عامل كنترل اجتماعى‌

پيوندهاى گروهى، عامل اصلى كارآيى فرايندهاى اجتماعى كردن و كنترل اجتماعى درباره جريان‌هاى اجتماعى كردن و كنترل اجتماعى در ابتدا توضيحاتى داده شده است. يكى از نكات دقيق و در عين حال روشن در اين باره، اين است كه ارتباط و تعامل، بستر عملى شدن و تحقق اين جريان‌هاست. اصولًا هر جريان اجتماعى، مجموعه‌اى از عمل‌هاى اجتماعى است كه به طور مستمر و به شيوه‌اى خاص تحقق مى‌يابد. با توجّه به نكته ياد شده كه بستر تحقق جريان‌هاى اجتماعى كردن و مهار اجتماعى، تعامل اجتماعى است، اين نكته را مى‌افزاييم كه تعامل‌ها، گاه نسبتاً مستمر هستند و زمانى كوتاه و گذرا. با توجّه به توضيحى كه درباره ماهيت جريان اجتماعى در سطرهاى پيشين ارائه شد، در مى‌يابيم كه جريان اجتماعى، عمدتاً در بستر تعامل‌هاى نسبتاً بادوام رخ مى‌دهد تا در تعامل‌هاى گذرا. از سوى ديگر، تعامل‌ها گاه پيوسته‌اند و زمانى گسسته، و دوام در تعامل‌هاى پيوسته، از تعامل‌هاى گسسته بيشتر است. گروه اجتماعى، افرادى داراى تعامل نسبتاً با دوام هستند و با توجّه به ويژگى‌هاى دو جريان اجتماعى مورد نظر در اين بحث- يعنى جريان اجتماعى جامعه‌پذيرى و جريان اجتماعى كنترل اجتماعى- مى‌توان نتيجه گرفت كه: عمدتاً اين دو جريان، در گروه‌هاى اجتماعى تحقق مى‌يابند و پيوند گروهى، عامل اصلى كارآيى اين دو جريان است.

امر به معروف و نهى از منكر، همين دو جريان در گروه مؤمنان است با جهت‌گيرى ارزش‌ها و هنجارهاى ايمانى و مى‌توان گفت: پيوند گروهى در گروه اجتماعى مؤمنان (ولايت مؤمنان در خصوص يكديگر) عامل اصلى كارآيى امر به معروف و نهى از منكر به شمار مى‌آيد. در قرآن آمده است: «الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ؛[1] مردان و زنان مؤمن، بعضى هم‌پيوند بعضى هستند، به ارزش‌ها و

[1]. توبه، آيه 71.