اسم الکتاب : انديشه اجتماعى در روايات امر به معروف و نهى از منكر المؤلف : صديق اورعى، غلامرضا الجزء : 1 صفحة : 138
از ضوابط رفتارى گروه پيروى نخواهد كرد يا ممكن است بر اثر يك برخورد از طرف افراد گروه كه عاطفه فرد را برنجاند، جاذبه گروه كاهش مىيابد و قدرت همانندسازى را كاهش دهد؛ زيرا اصولًا همانندسازى با گروه، برپايه جاذبه عاطفى استوار است و به سادگى خدشهدار مىشود. از اين رو، همه گروههاى اجتماعى مىكوشند افرادشان به حالتى برسند كه براساس درونى كردن ارزشهاى گروه، به هنجارهاى تن دهند و ضوابط رفتارى آن را اجرا كنند. حتّى اگر ارتباط فرد با گروه، ابتدا براساس جاذبه ارتباط برقرار شده و فرد به نوع همانندسازى به گروه پاسخ داده باشد، در ادامه ارتباط، گروه مىكوشد فرد به حالت درونى كردن ارزشهاى گروه برسد و همانطور كه پيشتر در بحث پاسخ به نفوذ اجتماعى از نوع درونى كردن گفته شد، اگر عقيده شخص صاحب نفوذى را بپذيريم، بعد از اين كه جزء نظام خود ما درآمد (درونى شد) از منبع خود مستقل مىشود و در مقابل تغيير به سختى مقاومت مىكند. از اين رو، شروع جذب فرد به گروه هر طور كه باشد، اگر فرد ارزشهاى گروه و ضوابط رفتارى آن را درونى كند و به اصطلاح دانشمندان اسلامى به اين ارزشها، هدفها و ضوابط ايمان بياورند و آنها را باور كند و در قلب خود جاى دهد، ديگر با برخورد رنجشآميز عضو ديگر يا افراد مؤثر گروه، ايمان به ارزشهاى گروه را از دست نمىدهد.
ممكن است جاذبه رهبر گروه، فردى را به گروه بكشاند، ولى اگر بعداً ارزشهاى گروه را درونى كند و در دل جاى دهد، حتّى اگر بر اثر اعمال بعدى رهبرى، فرد از گروه جدا شود، به سادگى از ارزشهاى گروه دست نخواهد شست.
2. تلاشهاى گروه براى افزايش همرنگى فرد
گروهها براى همرنگ شدن فرد با گروه، تلاشهاى فراوانى مىكنند. يكى از مطالبى كه در آموزش اش[1] روشن شده، اين است كه هر چه موقعيت فرد در گروه تثبيت شدهتر باشد و بيشتر احساس امنيت كند، امكان همرنگى او با گروه- از نوع متابعت يا همانندى- كمتر است و بيشتر براساس ارزشهاى درونى شدهاش عمل مىكند. اين مطلب از ديرباز از سوى