responsiveMenu
صيغة PDF شهادة الفهرست
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
اسم الکتاب : در آمدي بر روانشناسي تنظيم رفتار با رويکرد اسلامي المؤلف : شجاعی، محمد صادق    الجزء : 1  صفحة : 7

پيش گفتار

«وَيَسْتَخْلِفَكُمْ فِى الأَْرْضِ فَيَنظُرَ كَيْفَ تَعْمَلُونَ؛ [1]

و [نزديك است كه پروردگارتان] شما را بر روى زمين ، جانشين [آنان] سازد و آن گاه بنگرد كه چگونه عمل مى كنيد» .

رفتار، تعيين كننده سرنوشت انسان است. خداوند متعال ، بشر را آفريد و او را خليفه خود در زمين قرار داد تا ببيند كه او چگونه عمل مى كند. آفريدگار توانا ، نظام مرگ و زندگى، و ابتلا و امتحان را تنظيم نمود تا مشخّص گردد كه چه كسى در عمل ، نيكوكارتر است و حتّى عمل را جزئى از ايمان قرار داد . بنا بر اين ، رمز موفّقيت انسان ، در تلاش و كوشش اوست . [2] اين جاست كه مسئله «رفتار» و چگونگى آن ، اهمّيت مى يابد. انسان موفّق ، كسى است كه بتواند رفتار خود را مطابق هدفى كه دارد ، تنظيم كند. از اين رو، مسئله «تنظيم رفتار» ، از مسائل بنيادين در حيات انسانى است كه مورد توجّه مكاتب مختلف فكرى قرار گرفته است. روان شناسى ، بر اساس هدفى كه دارد ، اين موضوع را به طور جدّى بررسى كرده و مى كند. اسلام عزيز نيز بر اساس رسالت ذاتى خود ، به اين مسئله توجّه فراوانى نموده است ، به طورى كه بخش مهمّى از معارف آن ، مربوط به اين مسئله است كه به صورت سنّتى، گاه در اخلاق و گاه در اعتقادات ، مورد بحث قرار مى گيرد. البتّه اين بُعد از معارف اسلامى، تاكنون ، با رويكرد روان شناختى ، مورد توجّه قرار نگرفته است. اسلام ، هم در معرّفى رفتار مطلوب و به هنجار و هم در ارائه عوامل تنظيم رفتار، آموزه هاى فراوانى دارد ؛ امّا سوگمندانه بايد اعتراف كرد كه تاكنون ، ديدگاه اسلام درباره «نظام تنظيم رفتار» ، چنان كه بايد ، مورد توجّه قرار نگرفته است. از اشكالات مهمّ پژوهش هاى اسلامى، خُردنگرى و اكتفا به بررسى هاى موردى است. معارف اسلامى، از سه سطح برخوردارند : تك گزاره، تك مفهوم و نظام مفاهيم. بر اين اساس ، پژوهش هاى اسلامى نيز در همين سه سطح ، قابل اجرا هستند . البتّه معمولاً پژوهش هاى دينى ـ روان شناختى، در


[1] اعراف ، آيه 129 . 2 . بقره ، آيه 30 .

[2] ملك ، آيه 2 . 4 . غرر الحكم ، ح 1755 . 5 . نجم ، آيه 39 .

اسم الکتاب : در آمدي بر روانشناسي تنظيم رفتار با رويکرد اسلامي المؤلف : شجاعی، محمد صادق    الجزء : 1  صفحة : 7
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
صيغة PDF شهادة الفهرست