كه نافله مرتّبه را در وقت فريضه مى‌توان كرد؛ و مى‌توان بود[1] كه در سال اوّل، به جهت مانعى يا بيان جواز، ترك نموده باشد.

و كلينى رضى الله عنه از آن حضرت، روايت كرده كه فرمود: اوّلْ چيزى كه حساب آن را از بنده مى‌طلبند، نماز است. پس اگر نمازش را قبول كردند، ساير اعمال را قبول مى‌كنند و وقتى كه نماز در اوّلِ وقت بالا مى‌رود، به صاحبش بر مى‌گردد، سفيد و نورانى، و مى‌گويد كه: مرا حفظ و نگاهدارى كردى. پس خداى تعالى، تو را نگاهدارى كند! و چون در غير وقت خود، بى‌شرايط و[2] آداب، بالا مى‌رود، سياه و تاريك به نزد صاحبش برمى‌گردد و مى‌گويد: مرا ضايع كردى.

خداى تعالى، تو را ضايع كند![3] و ابن بابويه رحمه الله در فقيه، اين مضمون را روايت نموده.[4]

[چگونگى محافظت از نماز]

و بدان كه محافظتِ نماز، به آن مى‌شود كه آداب و شرايط نماز را رعايت نمايند. و اگرچه اين مقام، گنجايش تفصيل آنها ندارد، وليكن چون اهتمام به بعضى از آنها بيشتر و ترك آنها در ميان بسيارى از مردم، شايع است، بنا بر اين، به ذكر بعضى اكتفا مى‌شود:

از آن جمله، رعايت طهارت جامه و بدن است از نجاسات، به قدرى كه موافقِ ظاهر شرعِ طاهر باشد، نه آن كه به مرتبه وسواس منتهى شود؛ زيرا كه وسواس‌[5] به غيرِ متابعت شيطان، چيزى نيست و باعث آن مى‌شود كه عبادت الهى بر آدمى شاقّ و دشوار مى‌شود، و موجب ترك و بطلان عبادات مى‌شود.

ديگر، درست ساختن وضو و غسل و تيمّم است، و رسانيدن آب در وضو و غسل به جميع اعضا، به نحوى كه معنى شستن به عمل آيد، و ابتدا نمودن در شستن رو به رُستنگاه موى سر در حالت وضو و در شستن دست‌ها به بالاى مِرفَق‌[6]، نه چنانچه بعضى از عوام، آب را در شستن رو و دست‌ها پايين‌تر مى‌ريزند و بعضى از دست و رو، ناشسته مى‌ماند. و علما، اين چنين وضو را باطل مى‌دانند.

[1]. الف:-« و مى‌توان بود».

[2]. ب:« و».

[3]. الكافى، ج 3، ص 268، ح 4.

[4]. كتاب من لا يحضره الفقيه، ج 1، ص 208 و 209، ح 626 و 627.

[5]. الف:-« منتهى شود؛ زيرا كه وسواس».

[6]. ب:« مرافق».