[سى و سوم: غيبت‌]

سى و سوم از جمله كبائر- چنانچه ظاهر حديث ابو ذر و بعضى اخبار است-، غيبت كردن مؤمن است، و حق تعالى، در كلام مجيد فرموده: «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا كَثِيراً مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَ لا تَجَسَّسُوا وَ لا يَغْتَبْ بَعْضُكُمْ بَعْضاً أَ يُحِبُّ أَحَدُكُمْ أَنْ يَأْكُلَ لَحْمَ أَخِيهِ مَيْتاً فَكَرِهْتُمُوهُ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَحِيمٌ»؛[1] يعنى: اى جماعتى كه ايمان آورده‌ايد! اجتناب نماييد و دورى كنيد از بسيارى از گمان‌ها. به درستى كه بعضى از گمان‌ها گناه است. و تجسّس و تفحّص مكنيد و بايد كه بعضى از شما، غيبت ديگرى نكند[2]. آيا دوست مى‌دارد يكى از شما كه گوشت برادر خود را در حالتى كه مُرده باشد، بخورد؟ پس البته از آن، كراهت داريد. و بترسيد و حذر نماييد از عقوبات الهى. به درستى كه خداى تعالى، بسيار قبول‌كننده است توبه بندگان خود را و مهربان است به ايشان.

شيخ طبرسى رحمه الله در جامع الجوامع، روايت كرده كه آيه غيبت، وقتى نازل شد كه ابو بكر و عمر، سلمان را پيش حضرت پيغمبر صلى الله عليه و آله فرستادند كه به جهت ايشان، خوردنى بگيرد. حضرت، او را پيش اسامه- كه خازن و ضابط مال آن حضرت بود-، فرستاد كه اگر چيزى پيش او باشد، به جهت ايشان بفرستد. اسامه گفت: چيزى نزد من، حاضر نيست. چون سلمان باز گشت، ايشان گفتند:

«اسامه، بخل ورزيد» و «سلمان را اگر به چاه سُمَيْحَه بفرستند، آبش خشك خواهد شد».

بعد از آن، ابو بكر و عمر، پيش آن حضرت آمدند. فرمود: چيست مرا كه رنگ گوشت در دهن‌هاى شما مى‌بينم؟! گفتند: يا رسول اللَّه! ما امروز، گوشت نخورده‌ايم. فرمود كه: امروز، گوشتِ اسامه و سلمان مى‌خورديد.[3] و كلينى رضى الله عنه از حضرت امام جعفر صادق عليه السلام روايت كرده كه فرمود: كسى كه در باب مؤمنى بگويد چيزى را كه چشم‌هاى او ديده و گوش‌هاى او شنيده باشد، از اهل اين آيه است كه خداى تعالى فرموده: «إِنَّ الَّذِينَ يُحِبُّونَ أَنْ تَشِيعَ الْفاحِشَةُ فِي الَّذِينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ»؛[4] يعنى:

به درستى كه آنهايى كه دوست مى‌دارند كه پهن و منتشر شود عيب‌ها و رسوايى‌ها در ميان جماعتى كه ايمان آورده‌اند، ايشان راست عذابى آزار رساننده.[5]

[1]. سوره حجرات، آيه 12.

[2]. ج:« نكنيد».

[3]. جامع الجوامع، ص 459( به نقل از: مستدرك الوسائل، ج 9، ص 123، ح 10428).

[4]. سوره نور، آيه 19.

[5]. الكافى، ج 2، ص 357، ح 2.