نكته دوم: ارزيابى عملكرد افرادى كه بهشتى بودن آنان، روايت شده، خود، معيارى است كه بيش از ارزيابى سند روايت، مى‌تواند ما را بر صحّت آن روايت و سرنوشت نيكوى آن افراد، راه‌نمايى نمايد، بدين معنا كه اگر عملكرد كسى كه بهشتى معرّفى شده، هماهنگ با كتاب خدا و سنّت بود، قرينه روشنى بر صحّت گزارش و سرنوشت نيكوى اوست؛ امّا اگر عملكرد وى بويژه در بخش پايانى عمر، بر خلاف كتاب خدا و سنّت بود، گواه قاطع و روشنى بر نادرست بودن گزارشى است كه او را بهشتى توصيف كرده است.

با توجّه به اين دو نكته، در اين جا ارزيابى فشرده‌اى از حديثى كه در شمارى از منابع اهل سنّت در باره پيشگويى پيامبر صلى الله عليه و آله از بهشتى بودن ده نفر آمده و به حديث «عَشَره مُبَشَّره» معروف گرديده، ارائه مى‌كنيم.

گفتنى است كه حديثِ ياد شده، تنها از دو تن از همين ده نفر، نقل شده است: يكى عبد الرحمان بن عوف و ديگرى سعيد بن زيد.

متن حديث به روايت عبد الرحمان بن عوف‌

احمد بن حنبل در مسند خود، از قتيبة بن سعيد، از عبد العزيز بن محمّد دراوردى، از عبد الرحمان بن حميد، از پدرش، از عبد الرحمان بن عوف صحابى، گزارش كرده كه پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود:

ابو بكر و عمر و عثمان و على و طلحه و زبير و عبد الرحمان بن عوف و سعد بن ابى وقّاص و سعيد بن زيد و ابو عبيده جرّاح، در بهشت اند.[1]

[1]. مسند ابن حنبل: ج 1 ص 410 ح 1675.