اين شيوه موجب مي‌شود ما هنگام رويارويي با احاديثي که به ظاهر با مباني اعتقادي و يا عملي معصومان معارض و مخالف است، احتمال معنايي دورتر و توريه نهفته در حديث را از نظر دور نداريم و در پي کشف مقصود واقعي حديث باشيم. در اينجا نيز ـ بسان تقيه ـ نبايد افراط کنيم و شيوه‌اي را که گاه به گاه و از سر نياز و به ندرت به کار رفته، روشي فراگير و هميشگي بپنداريم و به دلخواه، در معاني ظاهري و مفاهيم عرفي دست ببريم. يک مطالعه اجمالي در فقه و شروح حديث، مؤيد اندک بودن کاربرد توريه است. ما تنها به ذکر يک نمونه و ارائه نشاني چند حديث که برخي فقيهان مفهوم آنها و يا يکي از احتمالات معنايي آنها را توريه دانسته‌اند، بسنده مي‌کنيم و به بحث‌هاي دقيق و فنّي فقهي نميپردازيم. [1]

نمونه

يک مثال ساده و غيرفقهي در اين باره، حديث تهديدآميز امام صادق عليه السلام خطاب به يکي از غلامان خويش است. گويي غلام حضرت، کاري ناروا مرتکب مي‌شود و يا در انجام وظيفه کوتاهي مي‌نمايد. از اين رو امام به وي مي‌فرمايد: «لإن انتَهَيتَ، و إلّا ضَرَبتُکَ ضَربَ الحِمارِ». [2] يا چنين نکن و يا تو را مي‌زنم آن گونه که درازگوش را مي‌زنند. لحن اوليه اين کلام، تهديدآميز است و صدورش از امام معصوم دور مي‌نمايد و هرچند در بازداشتن غلام از کار نادرستش مؤثر است، اما اگر امام آن را اجرا نکند، گونه‌اي کذب مي‌نمايد و اگر اجرا کند، با شفقت امام سازگار نمي‌نمايد. اما چون تحقيق کنيم، مي‌فهميم که «ضرب الحمار»، اشاره به تنبيه خفيف و نه شديد