درک مقصود نهايي از متن حديث، تنها مبتني بر فهم معناي لغوي و درک زباني نيست، بلکه داده‌هاي تاريخي و اجتماعي همراه متن نيز بايد در نظر آورده شوند.

پرسش و پژوهش

1. سه روايت بيابيد که مقصود امام، تأويل آيه، امّا ظاهرشان تفسير قرآن باشد. 2. تعامل با روايات تحريم شطرنج را تبيين کنيد. 3. تعميم نادرست را با ذکر مثالي توضيح دهيد. 4. دو روايت بيابيد که بتوان حکم آن را از متعلّقش به افراد ديگر سرايت داد. 5. روايات و فتاوي فقيهان را در باره جواز قصاص قاتل با ابزاري غير از شمشير گردآورده و نقد کنيد. 6. فراگيري حديث زير را نسبت به افراد و زمانهاي ديگر، بررسي کنيد: الحسين بن موسي عن اُمّه و امّ احمد، بنت موسي قالتا: کنّا مع أبي الحسن عليه السلام بالباديه و نحن نريد بغداد، فقال لنا يوم الخميس: اغتسلا اليوم لغد، يوم الجمعة، فإنّ الماء بها غداً قليل؛ فاغتسلنا يوم الخميس ليوم الجمعة.