بر دارد.[1] چنين تسلسلى، در اعتبار حديث هيچ نقشى ندارد؛ ولى خالى از فايده هم نيست. برخى دو فايده براى آن ذكر كرده‌اند: يكى اقتدا به پيامبر خدا صلى الله عليه و آله در عمل او، و ديگرى اتّصال روايت و دورى از ارسال و تقطيع در اسناد آن.[2] تأليف كتاب با عنوان «المسلسلات»، بيشتر در حوزه اهل سنّت مطرح است و گويا تنها كتابى كه با اين عنوان در حوزه شيعه نگارش يافته، المسلسلات‌ ابو محمّد جعفر بن احمد بن على قمى رازى است كه معاصر شيخ صدوق (م 381 ق) بوده است.

كتاب‌ المسلسلات‌ با همين عنوان و يا با عنوان‌ الأخبار المسلسلة، تنها در منابع حديثى و كتاب‌شناسى متأخّر به ابن رازى نسبت داده شده است.[3] از ميان احاديث اين كتاب، علماى شيعه به حديث مسلسل به فواطم، توجه فراوان كرده‌اند.[4] اين كتاب، از مصادر بحار الأنوار و مستدرك الوسائل‌ است.

زمينه‌هاى تأليفات حديثى‌

تأليفات حديثى سده چهارم و پنجم، دامنه گسترده‌اى از جهت زمينه بحث دارند.

قلمرو اين گستردگى، دانش‌ها و زمينه‌هاى موجود در متون حديثى يا مسائل ملهم از آن، و نيز دانش‌هاى مربوط به حديث است. فقه، كلام، اخلاق و آداب، فضايل و مناقب، دعا و زيارت، تاريخ و سيره، طب، رجال، كتاب‌شناسى، تفسير، فقه الحديث، مصطلح الحديث و نقد الحديث، مهم‌ترين زمينه‌هاى تأليفات اين دو سده را تشكيل مى‌دهند.

[1]. الإقتراح فى بيان الإصطلاح، ج 1، ص 19- 20؛ تدريب الراوى، ج 2، ص 168؛ توضيح الأفكار، ص 248.

[2]. الإقتراح فى بيان الإصطلاح، ج 1، ص 19- 20؛ توضيح الأفكار، ج 2، ص 415- 416.

[3]. بحار الأنوار، ج 1، ص 19؛ خاتمة مستدرك الوسائل، ج 1، ص 107؛ الذريعة، ج 21، ص 21.

[4]. أعيان الشيعة، ج 4، ص 83؛ الفوائد الرضوية، ص 59.