سال 1313 ق، همراه با توضيح‌ المقاصد شيخ بهائى.[1] اين كتاب با عنوان‌ تاريخ الشريعة،[2] التواريخ الشرعية،[3] مسارّ الشيعة،[4] مسارّ الشيعة فى‌ مختصر التواريخ الشرعية،[5] و التواريخ الشرعية عن الأئمّة المهدية عليهم السلام،[6] ذكر شده است.

به قرينه عناوين ابواب كتاب و مقدّمه شيخ مفيد- كه شامل مناسبات مسرّت‌بخش و حزن‌آور، هر دو است-، عنوان‌ مسارّ الشيعة نام كاملى براى كتاب نيست. در مقدّمه مؤلّف، عنوان كتاب «مختصرٌ فى تاريخ أيّام مسارّ الشيعة و أعمالها من القُرب فى الشريعة و ما خالف فى معناه» آمده است. اين عنوان، هم تاريخ ايام سرور و هم ايام حزن و اعمال هر دو ايام را شامل مى‌شود.

اين كتاب از آثار معروف شيخ مفيد است و در كتاب‌هاى حديثى و تاريخى، بر آن اعتماد شده است. نسخه چاپى‌ مسارّ الشيعة، شامل مقدّمه سيّد محمّد رضا حسينى جلالى، مقدّمه مؤلّف، اصل كتاب و تاريخ كتابت آن است. محقّق كتاب پس از اشاره به نسخه خطّى كهن اين كتاب- كه در سال 391 ق، كتابت شده-، به ويژگى‌هاى‌ مسارّ الشيعة پرداخته است. به گفته سيّد محمّد رضا حسينى، اين كتاب چند ويژگى دارد:

1. اين كتاب بر خلاف ساير كتاب‌ها كه املاى شيخ مفيد بوده، توسّط مؤلّف كتابت شده است؛

2. تاريخ تأليف كتاب- چنان‌كه در پايان آن آمده-، در سال 389 ق بوده است؛

3. اين كتاب افزون بر ارزش حديثى و تاريخى، در فلسفه تاريخ از نظر اسلام نيز سودمند است.[7]

[1]. مقالات كنگره شيخ مفيد، ج 1، ص 237.

[2]. رجال النجاشى، ص 401.

[3]. معالم العلماء، ص 149؛ الإقبال، ج 1، ص 264.

[4]. وسائل الشيعة، ج 20، ص 63؛ خاتمة مستدرك الوسائل، ج 1، ص 70.

[5]. الإقبال، ج 1، ص 28؛ بحار الأنوار، ج 1، ص 7.

[6]. كشف الحجب و الأستار، ص 145.

[7]. مسارّ الشيعة، ص 5 و 6.