در يك بررسى اجمالى، مىتوان موضوعات و مفاهيم اشعار ديوان منسوب به امام على عليه السلام را چنين دسته بندى كرد:
1. منزلت انسان؛ 2. توحيد و خداشناسى؛ 3. آخرت و زندگى پس از مرگ؛ 4. مناجات؛ 5. مسائل اخلاقى؛ 6. مدايح و مراثى؛ 7. وصايا؛ 8. معرفى خود؛ 9. رَجَزها؛ 10. گوناگون.
اينك براى هر يك از اين موضوعات، با ذكر شماره، نمونههايى مىآوريم:
1. منزلت انسان
منزلت انسان، ارزشهاى انسانى، دستهبندى انسانها در زندگى، معرفى انسانهاى كامل و برتر، پارهاى ديگر از اشعار ديوان است. درنخستين شعر ديوان، از برابرى انسانها سخن مىگويد و فضيلت و ارزش آدميان را به دانش و رفتار نيكويى كه از آنان سر ميزند، مىداند. شعر 219،[1]
انسان را جِرمى كوچك مىشمارد كه دنيايى
[1]. كليه شمارهها از أنوارالعقول من أشعار وصىالرسول، نوشته قطبالدين كيدرى، تحقيق كامل سلمان جُبورىآورده شده است.
اسم الکتاب : حديث پژوهى المؤلف : مهريزى، مهدى الجزء : 1 صفحة : 381