اسم الکتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن المؤلف : دفتر تبلیغات اسلامی الجزء : 1 صفحة : 678
ادات تفصيل
ادات تفصيل
(ادات بيانگر شرح و بسط سخن)
«تفصيل» به معناى شرح و بسط سخن است. ادوات تفصيل که براى شرح و بسط کلام
و يا تقسيم يک چيز به چند چيز به کار ميروند، عبارتند از:
1. اَمّا (به فتح همزه) : معناى اصلى آن تفصيل است؛ مانند:((أَمَّا السَّفِينَةُ فَكَانَتْ لِمَسَاكِينَ )… وَأَمَّا الْغُلَامُ فَكَانَ أَبَوَاهُ مُؤْمِنَيْنِ…وَأَمَّا الْجِدَارُ فَكَانَ لِغُلَامَيْنِ يَتِيمَيْنِ فِى الْمَدِينَةِ...)
؛ "اما كشتى از آن بينوايانى بود....، و اما نوجوان پدر و مادرش [هر دو] مؤمن
بودند …،
و اما ديوار از آن دو پسر [بچه] يتيم در آن شهر بود… " (کهف// 79 - 82) .
2. اِمّا (به کسر همزه) :(... إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّا كَفُورًا) ؛ خواه شاكر باشد و پذيرا گردد
يا ناسپاس (دهر// 3) .
3. أو: براى تفصيل بعد از اجمال مىآيد؛ مانند:((وَقَالُواْ كُونُواْ هُودًا أَوْ نَصَارَى تَهْتَدُواْ...)
؛ )و [اهل كتاب] گفتند يهودى يا مسيحى باشيد تا هدايتيابيد (بقره//
135) .
[1]زركشي ، محمد بن بهادر ، 745 - 794ق;البرهان
فى علوم القرآن(باحاشيه);جلد4;صفحه (246-186)و(242-204)و210
[2]سيوطي ، عبد الرحمان بن ابي بكر ،
849 - 911ق.;الاتقان فى علوم القرآن;جلد2;صفحه 208و198و196
اسم الکتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن المؤلف : دفتر تبلیغات اسلامی الجزء : 1 صفحة : 678