ادات تعليل

ادات تعليل

(ادات بيانگر معناى علّيّت)

«ادات تعليل» کلمه‌اى است که در معناى تعليل به کار رفته است؛ مثل:

1. حرف لام در آيه 81 سوره آل‌عمران، بنا بر قرائت حمزه:((وَإِذْ أَخَذَ اللّهُ مِيثَاقَ النَّبِيِّيْنَ لَمَا آتَيْتُكُم مِّن كِتَابٍ...) ؛ )و [ياد كن] هنگامى را كه خداوند از پيامبران پيمان گرفت كه هر گاه به شما كتاب و حكمتى دادم.

2. کَي:((... كَيْ لَا يَكُونَ دُولَةً بَيْنَ الْأَغْنِيَاء مِنكُمْ...) ؛ )تا ميان توانگران شما دست به دست نگردد (حشر// 7) .

3. مِن: در آيه:((... يَجْعَلُونَ أَصْابِعَهُمْ فِى آذَانِهِم مِّنَ الصَّوَاعِقِ...) ؛ )از [نهيب] آذرخش [و] بيم مرگ سر انگشتان خود را در گوشهايشان نهند (بقره// 19) .

4. علي: در آيه:((... لِتُكَبِّرُوا اللَّهَ عَلَى مَا هَدَاكُمْ...) ؛ )تا خدا را به پاس آنكه شما را هدايت نموده به بزرگى ياد كنيد (حج// 37) .

5. إذ:((وَلَن يَنفَعَكُمُ الْيَوْمَ إِذ ظَّلَمْتُمْ...) ؛ )و امروز هرگز [پشيمانى] براى شما سود نمى‌بخشد چون ستم كرديد (زخرف// 39) .

6. حرف کاف:((كَمَا أَرْسَلْنَا فِيكُمْ رَسُولاً مِّنكُمْ...) ؛ )همان طور كه در ميان شما فرستاده‌اى از خودتان روانه كرديم (بقره// 151) .