ادات تبيين

ادات تبيين

(کلمات رفع‌کننده ابهام ماقبل)

حروف «مِن» و «إلى» را از ادوات تبيين شمرده‌اند.

جلال‌الدين سيوطى مى‌گويد: «مِن» از حروف جرّ است و در معانى متعددى از جمله «تبيين» به کار مى‌رود. حرف «مِن» به معناى «تبيين» غالباً پس از «ما» و «مهما» قرار مى‌گيرد؛ مانند:((... مَا نَنسَخْ مِنْ آيَةٍ أَوْ نُنسِهَا...))(بقره// 106) و((وَقَالُواْ مَهْمَا تَأْتِنَا بِهِ مِن آيَةٍ لِّتَسْحَرَنَا...))(اعراف// 132) .

گاهى نيز «مِن» بدون تقدم «ما» و «مهما» به معناى تبيين مى‌آيد؛ مانند:((... فَاجْتَنِبُوا الرِّجْسَ مِنَ الْأَوْثَانِ...))(حج//30) و (... أَسَاوِرَ مِن ذَهَبٍ...)((کهف// 31) . )

همچنين سيوطى مى‌گويد: يکى از معانى حرف «إلي» تبيين است؛ مانند:((... رَبِّ السِّجْنُ أَحَبُّ إِلَيَّ مِمَّا يَدْعُونَنِى إِلَيْهِ..))(يوسف// 33) .

زرکشى يکى از معانى «لام» جاره را تبيين مى‌داند؛ مانند:((... وَقَالَتْ هَيْتَ لَكَ...))(يوسف// 23) ؛ يعنى «أقبل و تعال اقول لک».