اختلاف روايات قرائات

اختلاف روايات قرائات

(اختلاف روايات منقول از صحابه در کيفيت قرائت آيات)

يکى از عوامل ايجاد اختلاف در قرائت‌ها، روايات منقول از صحابه است. صحابه قرائت قرآن کريم را از زبان رسول خدا (ص) به صورت‌هاى مختلف دريافت مى‌کردند؛ مثلاً مصحف «ابن‌مسعود» با مصحف «ابى‌بن‌کعب» اختلاف داشت.

زرقانى مى‌گويد: صحابه در اخذ و تلقى قرآن کريم از رسول خدا (ص) مختلف بودند: پاره‌اى از آنان قرآن را بر اساس يک حرف و يک وجه از آن حضرت فرامى‌گرفتند؛ پاره‌اى ديگر با دو حرف و دو وجه؛ و عده‌اى نيز با حروف و وجوهى بيش از آن، قرآن را از آن حضرت فرا مي‌گرفتند.

آن‌گاه اينان در سرزمين‌هاى اسلامى پراکنده شدند؛ در حالى که چنين اختلافى در اخذ حروف و وجوه قرائت داشتند. قهراً تابعين نيز در اخذ قرآن از صحابه مختلف بودند. اين وجوه در طول تاريخ از تابعين به نسل‌هاى بعد منتقل شد و به همين نحو در دسترس استادان قرائت و قاريان مشهور قرار گرفت.

همچنين معلمانى که همراه مصاحف عثمانى به بلاد فرستاده شده بودند، شنيده‌هايشان از صحابه را در مصاحفى فاقد نقطه‌گذارى و شکل، به مردم عرضه کردند، و از اين راه، اختلاف روايات صحابه در زمينه قرائت قرآن کريم منتشر شد.