اختلاف در حقيقت و مجاز

اختلاف در حقيقت و مجاز

(از اسباب رفع تعارض ظاهرى بين آيات قرآن)

يکي از عواملي که سبب توهّم وجود تعارض در قرآن مي‌شود غفلت از استعمال حقيقي و مجازي در کلام است.، و توجه به وجود دو گونه استعمال (حقيقي و مجازي) ، از اسباب رفع تعارض ظاهري در قرآن کريم است. مثلاً در آيه:(()… وَتَرَى النَّاسَ سُكَارَى وَمَا هُم بِسُكَارَى …) ؛ و مردم را مست مى‌بينى و حال آنكه مست نيستند (حج// 2) اسناد مستى به انسان‌ها در بخش اول آيه، اسناد مجازى است؛ يعنى مردم از شدت عذاب و اهوال قيامت گويا مست هستند؛ نه اين که واقعاً مست از شراب باشند، و اما نفى مستى از مردم در بخش دوم آيه، حقيقى است، و به همين لحاظ، تعارض ظاهري در آيه برطرف مي‌شود.