اسم الکتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن المؤلف : دفتر تبلیغات اسلامی الجزء : 1 صفحة : 469
آيه لعان
آيه لعان
(آيه 6نور، در باره اجراى نفرين خاص بين
زن و شوهر)
به آيه 6 سوره نور آيه لعان
مىگويند:((وَالَّذِينَ يَرْمُونَ أَزْوَاجَهُمْ
وَلَمْ يَكُن لَّهُمْ شُهَدَاء إِلَّا أَنفُسُهُمْ فَشَهَادَةُ أَحَدِهِمْ أَرْبَعُ
شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ إِنَّهُ لَمِنَ الصَّادِقِينَ وَالْخَامِسَةُ أَنَّ لَعْنَتَ
اللَّهِ عَلَيْهِ إِن كَانَ مِنَ الْكَاذِبِينَ)…) ؛ و كسانى كه به همسران خود نسبت زنا مىدهند
و جز خودشان گواهانى [ديگر] ندارند هر يك از آنان [بايد] چهار بار به خدا سوگند ياد
كند كه او قطعا از راستگويان است، و [گواهى در دفعه] پنجم اين است كه [شوهر بگويد]
لعنتخدا بر او باد اگر از دروغگويان باشد !و از [زن] كيفر ساقط مىشود در صورتى كه
چهار بار به خدا سوگند ياد كند كه [شوهر] او جدا از دروغگويان است. و [گواهى] پنجم
آنكه خشم خدا بر او باد اگر [شوهرش] از راستگويان باشد.
در قرآن آيات 6 - 9 سوره نور به تشريع احکام لعان پرداخته است. منظور از
شهادت در اين آيه، قسم خوردن به خدا است. لعان مصدر باب مفاعله از ماده
لعن به معناى نفرين و دورکردن از خير، و در اصطلاح، مباهله و نفرين خاصى
است که بين زن و شوهر در صورتى انجام ميشود که مرد همسر دائم خود را به زنا و عمل
منافى عفت متهم يا فرزند خويش را نفى کند. لعان به اين صورت انجام ميشود که
شوهر در آغاز، چهار بار مىگويد: أشهد بالله بأنّى لمن الصادقين
فيما قلت من قذفها او نفى ولدها و سپس يک بار مىگويد: لعنةالله على ان
کنت من الکاذبين.
وقتى مرد اين صيغه مخصوص را نزد حاکم شرع بگويد، حد قذف از او برداشته
مىشود. در مقابل اگر زن لعان نکرد، حد زنا بر او جارى مىشود؛ ولى اگر زن نيز به اين
صورت لعان کرد که چهار بار گفت: أشهد بالله إنّه لمن الکاذبين فى مقالته من الرّمى
بالزنا او نفى الولد و براى بار پنجم تنها يک بار گفت: إنّ غضب الله على
إن کان من الصادقين، حد زنا از زن برداشته و آثار لعان جارى مىشود. اين آثار
عبارتند از:
1. انفساخ عقد و جدايى زن و مرد؛
2. حرمت ابدى ازدواج آن دو؛
3. سقوط حد قذف از مرد و سقوط حد زنا از زن؛
4. نفى فرزند از مرد و الحاق او به زن (اگر لعان براى نفى ولد بوده باشد)
.
[1]مكارم شيرازي ، ناصر ، 1305 -;تفسير نمونه;جلد14;صفحه
378
[2]منصور ، عبدالحميد يوسف;نيل الخيرات فى
القراءات العشرة;جلد15;صفحه 82
اسم الکتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن المؤلف : دفتر تبلیغات اسلامی الجزء : 1 صفحة : 469