مفسّران طبقه پنجم

مفسّران طبقه پنجم

(طبقه پنجم مفسّران نزد شيعه و اهل‌سنّت)

طبقات مفسّران نزد اهل‌سنّت، با آن‌چه شيعه مى‌گويد، متفاوت است.

مفسّران طبقه پنجم شيعه، آن دسته از مفسّرانى هستند که از زمان شيخ مفيد به بعد به تفسير روى آوردند.

علوم شيعه و از آن جمله تفسير، از زمان شيخ مفيد، وارد مرحله جديدى شد و اجتهاد رونق بيشترى يافت و مفسّران شيعه با توجه به روايات تفسيري، به استنباط از قرآن پرداختند. معروف‌ترين مفسّران اين طبقه عبارتند از:

1. شيخ مفيد (413 ق) مؤلف کتاب البيان فى أنواع علوم القرآن؛

2. ابوالقاسم مغربى معروف به وزير (م 418 ق)، مؤلف کتاب خصائص علم القرآن؛

3. محمد بن احمد وزير، مؤلف کتاب متشابه القرآن؛

4. شيخ رشيدالدين محمد بن على بن شهرآشوب، معروف به ابن‌شهرآشوب (م 588 ق)، مؤلف کتاب متشابه القرآن و مختلفه؛

5. ابوالعباس اشبيلي، مؤلف کتاب علوم القرآن.

امّا طبقه پنجم از مفسّران اهل‌سنّت طبق تقسيم‌بندى علامه طباطبايى (ره) کسانى هستند که روايات را با حذف اسناد، در تأليفات خود درج و به مجرّد نقل اقوال قناعت مى‌کردند. برخى گفته‌اند اِختلال در نظم تفسير از همين جا شروع و اقوال زيادى در اين تفاسير بدون مراعات صحت و اعتبار، نقل شد؛ تا جايى که احمد بن حنبل - که خود پيش از پيدا شدن اين طبقه بود - گفته است: سه چيز اصل ندارد: مغازي، ملاحم و روايات تفسيري.