آيه سفري

آيات سفري

(آيه سفري)

(آيات نازل شده در سفر)

قرآن کريم طى 23 سال در حالات مختلف مانند شب و روز، حضر و سفر، جنگ و صلح و… بر پيامبر (ص) نازل مى‌شد. در اين ميان، بخشى از آيات قرآن کريم در سفر بر پيامبر نازل گرديده که آيات سفرى ناميده شده‌اند. سيره‌نويسان و مورخان، مسير اين سفرها و مکان و زمان نزول اين آيات را نگاشته‌اند.

نمونه‌اى از آيات سفرى:

1. آيه 125 سوره بقره: (وَإِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثَابَةً لِّلنَّاسِ وَأَمْناً وَاتَّخِذُواْ مِن مَّقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلًّى وَعَهِدْنَا إِلَى إِبْرَاهِيمَ وَإِسْمَاعِيلَ أَن طَهِّرَا بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْعَاكِفِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ) در سفر مکه در حجة‌الوداع نازل شده است؛ ولى برخى نزول اين آيه را در غزوه فتح، و برخى ديگر در سفر عمرة‌ القضاء دانسته‌اند.

2. آيه 189 سوره بقره:((يَسْأَلُونَكَ عَنِ الأهِلَّةِ قُلْ هِيَ مَوَاقِيتُ لِلنَّاسِ وَالْحَجِّ وَلَيْسَ الْبِرُّ بِأَنْ تَأْتُوْاْ الْبُيُوتَ مِن ظُهُورِهَا وَلَكِنَّ الْبِرَّ مَنِ اتَّقَى وَأْتُواْ الْبُيُوتَ مِنْ أَبْوَابِهَا وَاتَّقُواْ اللّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ))در عمره حديبيه و يا حجة‌الوداع نازل شده است.

3. آيه 196 سوره بقره:((وَأَتِمُّواْ الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ لِلّهِ)…)(در حديبيه نازل گشته است. )

4. آيه 285 سوره بقره:((آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنزِلَ إِلَيْهِ مِن رَّبِّهِ وَالْمُؤْمِنُونَ كُلٌّ آمَنَ بِاللّهِ وَمَلآئِكَتِهِ وَكُتُبِهِ وَرُسُلِهِ )…)(هنگام فتح مکه فرو فرستاده شده است. )

5. آيه 281 سوره بقره:((وَاتَّقُواْ يَوْمًا تُرْجَعُونَ فِيهِ إِلَى اللّهِ ثُمَّ تُوَفَّى كُلُّ نَفْسٍ مَّا كَسَبَتْ وَهُمْ لاَ يُظْلَمُونَ))در حجة‌الوداع نازل گرديده است.

6. آيه 172 سوره آل‌عمران:((الَّذِينَ اسْتَجَابُواْ لِلّهِ وَالرَّسُولِ مِن بَعْدِ مَآ أَصَابَهُمُ الْقَرْحُ لِلَّذِينَ أَحْسَنُواْ مِنْهُمْ وَاتَّقَواْ أَجْرٌ عَظِيمٌ))در غزوه حمراء‌الاسد فرو فرستاده شده است.

7. آيه 43 سوره نساء:((يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تَقْرَبُواْ الصَّلاَةَ وَأَنتُمْ سُكَارَى حَتَّىَ تَعْلَمُواْ مَا تَقُولُونَ)…)(در يکى از سفرهاى پيامبر اکرم (ص) نازل گشته است. )

8. آيه 85 سوره نساء:((مَّن يَشْفَعْ شَفَاعَةً حَسَنَةً يَكُن لَّهُ نَصِيبٌ مِّنْهَا وَمَن يَشْفَعْ شَفَاعَةً سَيِّئَةً يَكُن لَّهُ كِفْلٌ مِّنْهَا وَكَانَ اللّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ مُّقِيتًا))در کعبه در سفر حجة‌الوداع فرو فرستاده شده است.

9. آيه 102 سوره نساء:((وَإِذَا كُنتَ فِيهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلاَةَ فَلْتَقُمْ طَآئِفَةٌ مِّنْهُم مَّعَكَ)…)(در عسفان بين نماز ظهر و عصر نازل شده است. )

10. آيه 176 سوره نساء:((يَسْتَفْتُونَكَ قُلِ اللّهُ يُفْتِيكُمْ فِى الْكَلاَلَةِ)…)(در يکى از سفرهاى پيامبر (ص) نازل گرديده است. )

11. آيه 3 سوره مائده:((الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دينَكُمْ)…)(در حجة‌الوداع و يا در غدير خم فرو فرستاده شده است. )

12. آيه 126 سوره نحل((وَ إِنْ عاقَبْتُمْ فَعاقِبُوا بِمِثْلِ ما عُوقِبْتُمْ بِهِ وَ لَئِنْ صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَيْرٌ لِلصَّابِرينَ))در جنگ احد هنگامي که پيامبر (ص) بر سر جنازه مثله شده عمويش حمزه ايستاده بود، نازل شد.

13. آيه اول سوره انفال((يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَنْفالِ قُلِ الْأَنْفالُ لِلَّهِ وَ الرَّسُول...))بعد از پايان جنگ بدر نازل شد.

نيز ر.ک: آيات حَضَرى.