قسم‌هاي قرآن

قسم‌هاي قرآن

(سوگندهاى يادشده در قرآن)

يکى از معارف بزرگ قرآن، سوگندهاى آن است. عظمت سوگندهاى قرآن در صورتى روشن مى‌شود که بدانيم عرب جاهلى در دوران نزول قرآن به شراب، آلات موسيقى، چشم و ابروى معشوقه خود و… زياد سوگند ياد مى‌کرد؛ درحالى که در چهل موردى که قرآن سوگند ياد کرده، علاوه بر قسم به ذات پروردگار، به موضوعاتى همچون قرآن، نفس، خورشيد، ماه، آسمان، زمين، روز، شب، قلم و… سوگند ياد شده و خود اين سوگندها فکر بشر را به مطالعه و بررسى عظمت آن‌ها متوجه کرده است. جا دارد قرآن درباره سوگندهاى خود بگويد:((وَإِنَّهُ لَقَسَمٌ لَّوْ تَعْلَمُونَ عَظِيمٌ) ؛ «و اين سوگندى است بسيار بزرگ، اگر بدانيد» (واقعه// 76) )

گفته‌اند اگر قسم براى مؤمن است، مؤمن که به مجرد خبر دادن و شنيدن سخنان خدا، بدون قسم هم آن را تأييد مى‌کند؛ اگر سوگند براى مسلمان شدن کافر باشد، که سودى برايش ندارد؛ پس فلسفه سوگندهاى قرآن چيست؟

در جواب گفته‌اند قرآن به زبان عربى است و عرب‌ها عادت داشتند قسم ياد کنند؛ به‌ويژه در جايى که مى‌خواستند چيزى را تأکيد کنند.

برخى گفته‌اند خداوند براى اتمام حجت و تأکيد آن حجت سوگند ياد مى‌کند. همچنين حکم از دو راه «شهادت» يا «قسم» قطعى مي‌شود و خداوند هر دو را در قرآن آورده است.

خداوند درباره شهادت مى‌فرمايد: (شَهِدَ اللّهُ أَنَّهُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ وَالْمَلاَئِكَةُ وَأُوْلُواْ الْعِلْمِ) ؛ خدا گواهى دهد جز ذات اقدس خود خدايى نيست، و فرشتگان و دانشمندان نيز به يکتايى او گواهى دهند» (آل‌عمران// 18) .

درباره قسم نيز مى‌فرمايد:((قُلْ إِى وَرَبِّى إِنَّهُ لَحَقٌّ) ؛ «‌اى رسول ما! بگو آرى! قسم به خداى من! همه وعده‌ها حق است» (يونس// 53) .)