اسم الکتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن المؤلف : دفتر تبلیغات اسلامی الجزء : 1 صفحة : 36
آيات اميد
اميد بخش ترين آيه
(آيات اميد)
(آيات موجب اميدوارى بندگان به رحمت الهى)
برخى از دانشمندان علوم قرآنى در بيان
فضايل و ويژگىهاى آيات قرآن به ذکر خصوصياتى مثل آيات متضمن عدل، حکمت، بيم، اميد
و… و همچنين «ترساننده ترين آيه»، «حزن آور ترين
آيه»، «جامع ترين آيه»، «حکيمانه ترين آيه» و… پرداختهاند.
مراد از آيات اميد، آن دسته از آياتى است که در آن از رحمت خداوند نسبت
به بندگانش سخن رفته است و از اين رو موجب اميدوارى بندگان گناهکار مىباشد. از آيات
متعددى به عنوان مصداق آيات اميد نام برده شده است، اما در مورد اين که کدام آيه اميدآورترين
آيه مىباشد اقوال مختلفى نقل شده است که برخى از آنها ذکر مىشود:
1. زمر، آيه 53:((قُلْ يَا عِبَادِيَ
الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِن رَّحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ
اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ) ؛
)بگواى بندگان من كه بر خويشتن زيادهروى روا داشتهايد از رحمتخدا نوميد مشويد
در حقيقتخدا همه گناهان را مىآمرزد كه او خود آمرزنده مهربان است؛
3. ضحى، آيه 5:((وَلَسَوْفَ يُعْطِيكَ
رَبُّكَ فَتَرْضَى) ؛ )و بزودى پروردگارت تو را عطا خواهد داد تا خرسند گردى؛
4. نساء، آيه 48:((إِنَّ اللّهَ
لاَ يَغْفِرُ أَن يُشْرَكَ)…) ؛ مسلما خدا اين را كه به او شرك ورزيده
شود نمىبخشايد؛
5. نور، آيه 22:((وَلَا يَأْتَلِ
أُوْلُوا الْفَضْلِ مِنكُمْ وَالسَّعَةِ)…) ؛ و سرمايهداران و فراخدولتان شما نبايد
از دادن [مال]دريغ ورزند؛
6. توبه، آيه 102:((وَآخَرُونَ
اعْتَرَفُواْ بِذُنُوبِهِمْ خَلَطُواْ عَمَلاً صَالِحًا وَآخَرَ سَيِّئًا)…) ؛ و ديگرانى هستند كه به گناهان خود اعتراف
كرده و كار شايسته را با [كارى] ديگر كه بد است درآميختهاند؛
8. رعد، آيه 6:((... وَإِنَّ رَبَّكَ
لَذُو مَغْفِرَةٍ لِّلنَّاسِ عَلَى ظُلْمِهِمْ)…) ؛ و به راستى پروردگار تو نسبت به مردم
با وجود ستمشان بخشايشگر است؛
9. بلد، آيات 15 و 16:((يَتِيمًا
ذَا مَقْرَبَةٍ أَوْ مِسْكِينًا ذَا مَتْرَبَةٍ) ؛ )به يتيمى خويشاوند. يا بينوايى
خاكنشين؛
10. إسراء، آيه 84:((قُلْ كُلٌّ
يَعْمَلُ عَلَى شَاكِلَتِهِ...) ؛ )بگو هر كس بر حسب ساختار [روانى و بدنى] خود
عمل مىكند؛
11. سبأ، آيه 17:((... وَهَلْ
نُجَازِي إِلَّا الْكَفُورَ) ؛ )و آيا جز ناسپاس را به مجازات مىرسانيم؛
12. طه، آيه 48:((إِنَّا قَدْ
أُوحِيَ إِلَيْنَا أَنَّ الْعَذَابَ عَلَى مَن كَذَّبَ وَتَوَلَّى) ؛ )در حقيقت
به سوى ما وحى آمده كه عذاب بر كسى است كه تكذيب كند و روى گرداند؛
13. شورى، آيه 30:((وَمَا أَصَابَكُم
مِّن مُّصِيبَةٍ فَبِمَا كَسَبَتْ أَيْدِيكُمْ وَيَعْفُو عَن كَثِيرٍ) ؛ )و هر
[گونه] مصيبتى به شما برسد به سبب دستاورد خود شماست و [خدا] از بسيارى درمىگذرد؛
14. أنفال، آيه 38:((قُل لِلَّذِينَ
كَفَرُواْ إِن يَنتَهُواْ يُغَفَرْ لَهُم مَّا قَدْ سَلَفَ...) ؛ )به كسانى كه
كفر ورزيدهاند بگو اگر بازايستند آنچه گذشته است برايشان آمرزيده مىشود؛
15. بقره، آيه 282 (آيه دَين) :(يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِذَا تَدَايَنتُم بِدَيْنٍ إِلَى أَجَلٍ
مُّسَمًّى فَاكْتُبُوهُ وَلْيَكْتُب بَّيْنَكُمْ كَاتِبٌ بِالْعَدْلِ …) ؛ اى كسانى كه ايمان آوردهايد، هر گاه به
وامى تا سررسيدى معين، با يكديگر معامله كرديد، آن را بنويسيد. و بايد نويسندهاى
(صورت معامله را) بر اساس عدالت، ميان شما بنويسد.
[1]زركشي ، محمد بن بهادر ، 745 - 794ق;البرهان
فى علوم القرآن(باحاشيه);جلد1;صفحه (446-448)
[2]سيوطي ، عبد الرحمان بن ابي بكر ،
849 - 911ق.;الاتقان فى علوم القرآن;جلد4;صفحه (148-152)
[3]سخاوي ، علي بن محمد ، 558-643ق.;جمال
القراء و كمال الاقراء;جلد1;صفحه 247
اسم الکتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن المؤلف : دفتر تبلیغات اسلامی الجزء : 1 صفحة : 36