عناوين سور

اسامي سُوَر

(عناوين سور)

(نام‌هاى سوره‌هاى قرآن)

از مباحث علوم قرآنى، بحث اسامى سوره‌ها و آيات قرآن است. بيشتر قرآن‌پژوهان معتقدند اسامى سوره‌هاى قرآن «توقيفى» است؛ يعنى آن‌ها را طبق دستور شارع و پيامبر اکرم (ص) روى سوره‌ها نهاده‌اند. در مقابل، عده‌اى گفته‌اند اين نام‌ها بر حسب مناسباتى است که در خود سوره‌ها بوده است.

شايد بتوان گفت که هرچند نامگذارى سوره‌ها توقيفى است، ولى اين نامگذارى‌ها بى‌تناسب هم نبوده است؛ مثلاً سوره بقره از آن جهت به اين اسم خوانده شده که قصه گاو بنى‌اسرائيل در اين سوره آمده و اين کلمه 67 مرتبه در اين سوره تکرار شده است.

هم‌چنين درباره وجه تسميه سوره نساء گفته‌اند: چون احکام مربوط به زنان به طور مفصل در اين سوره آمده، به نام سوره نساء نامگذارى شده است.

برخى از قرآن‌پژوهان معاصر عقيده دارند هر سوره قرآن در زمان رسول خدا (ص) داراى نام‌ها و عناوينى بوده است که از طريق وحي، معين و مشخص مى‌شد؛ ولى پس از وفات پيغمبر (ص) عالمان به بسيارى از سوره‌ها و آيات به دليل خصوصيات و مزايا يا به دليل دربرداشتن بعضى مسائل و موضوعات خاص، عناوين و اسامى ديگرى نيز افزوده‌اند. بر همين اساس، تعدادى از سوره‌هاى قرآن، نام‌ها و عناوين متعددى دارند؛ مثلاً سوره حمد بيش از بيست نام دارد.

نيز ر.ک: اسامى سوره حمد؛ اسامى سوره بقره؛ ….