طباق لفظي

طباق لفظي

(جمع دو معناى متضاد به حسب لفظ در يک عبارت)

«طباق» از انواع اسلوب بديعى قرآن و بر دو قسم است: لفظى و معنوي.

«طباق لفظى» آن است که دو معناى متضاد مذکور در کلام، در لفظ نيز با هم متضاد باشند؛ مانند:

1.((لکيلا تأسوا على مافاتکم و لا‌تفرحوا بما اتاکم) ؛ «اين به خاطر آن است که براى آن‌چه از دست داده‌ايد تأسف نخوريد و به آن‌چه به شما داده است شادمان نباشيد» (حديد// 23) . در اين آيه، بين «لاتأسوا» و «لاتفرحوا» طباق لفظى است. )

2.((وَمَا يَسْتَوِى الْأَعْمَى وَالْبَصِيرُ)وَلَا الظُّلُمَاتُ وَلَا النُّورُ(وَلَا الظِّلُّ وَلَا الْحَرُورُ)وَمَا يَسْتَوِى الْأَحْيَاء وَلَا الْأَمْوَاتُ… ) ؛ «و نابينا و بينا يكسان نيستند. و نه تيرگيها و روشنايى. و نه سايه و گرماى آفتاب. و زندگان و مردگان يكسان نيستند» (فاطر// 19-22) .

نيز ر.ک: طباق؛ طباق معنوى.