طباق حقيقي

طباق حقيقي

(جمع الفاظى با معانى حقيقى متضاد در يک عبارت)

يکى از انواع طباق که از انواع اسلوب بديعى قرآن به شمار مى‌آيد «طباق حقيقى» است که در آن دو واژه متضاد در معناي حقيقي خود به کار رفته‌اند؛ يعنى الفاظى با معانى حقيقى متضاد در يک جمله ذکر شود؛ مانند:

1.((فَلْيَضْحَكُواْ قَلِيلاً وَلْيَبْكُواْ كَثِيرًا) ؛ «از اين رو، آن‌ها بايد کمتر بخندند و بسيار بگريند» (توبه// 82) ؛ )

2.((وَتَحْسَبُهُمْ أَيْقَاظًا وَهُمْ رُقُودٌ) ؛ «و آنان را بيدار مى‌انگاشتى؛ و حال آن که خفته بودند» (کهف// 18) . )

در اين آيات «ضحک و بکاء»، «قليل و کثير» و «ايقاظ و رقود» که با هم متضادند، در معناى حقيقى خود استعمال شده‌اند.

نيز ر.ک: طباق؛ طباق مجازي.