اسم الکتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن المؤلف : دفتر تبلیغات اسلامی الجزء : 1 صفحة : 3224
شهرت
شهرت
(مشهور بودنِ شئ محذوف؛ از اسباب ايجاز
حذف)
«شهرت» از اسباب ايجاز حذف است؛ يعنى محذوف به اندازهاى شهرت دارد که
ذکر و حذف آن يکسان است؛ مانند:((تَسَاءلُونَ
بِهِ وَالأَرْحَامَ))(نساء// 1) . در اين آيه
بنابر قرائت حمزه، «الأرحام» عطف بر ضمير در «به» است که بايستى حرف جار بر سر آن تکرار
ميشد؛ ولى چون در اين گونه موارد، حذف حرف جار شهرت دارد، شهرت قائممقام ذکر حرف
جار مىشود.
زمخشرى مىگويد اين نوع حذف به دليل شهرت، نوعى از دلالت حاليه است و زبان
حال گوياتر از زبان مقال (گفتار) است.
[1]سيوطي ، عبد الرحمان بن ابي بكر ،
849 - 911ق.;الاتقان فى علوم القرآن;جلد3;صفحه 191
[2]زركشي ، محمد بن بهادر ، 745 - 794ق;البرهان
فى علوم القرآن(باحاشيه);جلد3;صفحه 108
[3]كمالي دزفولي ، علي ، 1292 -;قرآن ثقل
اكبر;صفحه 241
اسم الکتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن المؤلف : دفتر تبلیغات اسلامی الجزء : 1 صفحة : 3224