سوره تكاثر

سوره تكاثر

(يکصد و دومين سوره قرآن)

«تکاثر» به معناى افتخار به فزونى ثروت و عزّت است. مشرکان براى اثبات عظمت خود از جهت تعداد حتى مرده‌هاى خود در گورستان را هم به‌شمار مى‌آوردند. در دو آيه اول اين سوره، افتخار کردن به کثرت اموال، قوم و قبيله و عزت اجتماعى نکوهش شده است؛ به همين مناسبت نام «تکاثر» براى اين سوره برگزيده شده است.

اين سوره مردم را به شدت توبيخ مى‌كند بر اين كه با تكاثر ورزيدن و مسابقه گذاشتن در جمع مال، اولاد و ياوران از خداى تعالى و از سعادت واقعى خود بى‌خبر ‌مانده و از تبعات و آثار سوء و خسران‌آور اين سرگرمى غفلت ‌ورزيده‌اند. و اينان را تهديد مى‌كند كه بزودى نتيجه سرگرمى‌هاى بيهوده خود را مى‌بينند، و از اين نعمت‌ها كه در اختيارشان گذاشته شده تا شكرش را بجاى آورند بازخواست مى‌شوند، كه چرا نسبت به شكرگزارى از خدا خود را به نادانى زدند، و به كارهاى بيهوده سرگرم شدند، و نعمت خدا را با كفران مقابله نمودند.

ويژگي‌هاى سوره تکاثر:

1. هشت آيه، 28 کلمه و 120 يا 123 حرف دارد.

2. در ترتيب نزول، شانزدهمين و در ترتيب قرآن کريم يکصد و دومين سوره قرآن و پس از سوره کوثر و پيش از سوره ماعون نازل شده است.

3. قبل از هجرت در مکه نازل شد. برخى مفسران آن را مدنى دانسته‌اند. گفته شده: مکى بودن اين سوره با توجه به محتوا و سياق آن قوى‌تر به نظر مى‌رسد.

4. از نظر حجم از سوره‌هاى مفصّل و از گروه قصار آن است.

5. نسخى در اين سوره نيست.

محتواى سوره:

1. ترسيم چهره متکاثران و زراندوزان فخرفروش و توبيخ آنان؛

2. اشاره به پشيمانى و پى‌بردن انسان به مفاسد تکاثر و تفاخر در پايان عمر؛

3. اموال و اولاد نعمت الهى‌اند، نه وسيله مباهات و فخرفروشي.