سوره بيست و پنجم قرآن

سوره فرقان

(سوره بيست و پنجم قرآن)

(بيست و پنجمين سوره قرآن)

نام سوره از واژه «فرقان» (به معناى جداکننده) در آيه اول گرفته شده است. «فرقان»، همچنين يکى از نام‌هاى قرآن است؛ به اين اعتبار که اين کتاب، جداکننده حق از باطل و هدايت از گمراهى است.

اين سوره براى تقويت روحى پيامبر (ص) در تبليغ مکتب و استقامت در رويارويى با مشرکان و عناد و لجاجت آن‌ها نازل شد. غرض اين سوره بيان اين حقيقت است كه دعوت رسول خدا (ص) دعوتى است حق، و ناشى از رسالتى از جانب خداى تعالى، و كتابى نازل شده از ناحيه او، و نيز در اين سوره چند نوبت پشت سر هم ايرادهايى كه كفار بر نبوت آن جناب از ناحيه خدا، و بر نازل بودن كتابش از جانب خدا كرده‌اند، دفع شده، و در اين دفع عنايتى بالغ به كار رفته. و چون بيان اين غرض مستلزم احتجاج بر مساله توحيد و نفى شريك، و بيان پاره‌اى از اوصاف قيامت، و صفات پسنديده‌اى از مؤمنين بود، لذا به اين مسائل نيز پرداخته، ولى همه اين بيانات را با لحن انذار و تخويف ايفاء نمود، نه تبشير و تشويق.

گفته شده كه اين سوره به شهادت سياق عمومى آيات آن در مكه نازل شده، بعضى از مفسرين سه آيه آن را استثناء كرده، گفته‌اند كه: در مدينه نازل شده است، و آن سه آيه عبارت است از آيه وَ الَّذِينَ لا يَدْعُونَ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ... غَفُوراً رَحِيماً و نيز گفته شده: همه سوره مدنى است، مگر سه آيه از آن كه اولش: تَبارَكَ الَّذِي و آخرش كلمه نشورا است.

ويژگي‌هاى سوره فرقان:

1. اين سوره داراى 77 آيه، 892 کلمه و 3733 حرف است.

2. در ترتيب نزول؛ چهل و دومين و در ترتيب قرآن بيست و پنجمين سوره است.

3. پس از سوره يس و پيش از سوره فاطر در مکه نازل شد؛ به جز آيات 68 تا70 که مدنى است.

4. از نظر کميت از سوره‌هاى مثانى و شامل حدود يک‌چهارم از يک جزء قرآن است.

5. دو آيه منسوخ دارد.

مطاب مهم سوره:

1. نزول تدريجى قرآن و جهانى بودن آن؛

2. توحيد؛

3. نبوت و شيوه‌هاى تبليغ پيامبران (ع) ؛

4. داستان موسى و هارون (ع) و برخى از اقوام گذشته، به طور اختصار؛

5. اوصاف و ويژگى‌هاى عبادالرحمان (بندگان ممتاز خداوند) .