سُوَر مكّي

سُوَر مكّي

(سوره‌هاى نازل شده در مکه يا پيش از هجرت)

تعريف سُوَر مکّى به دليل اختلاف در ضوابط مکّى و مدنى مختلف خواهد بود که به طور اختصار بيان مى‌شود:

1. سوره‌هايى که پيش از هجرت نازل شده‌اند مکّى‌اند؛ گرچه در مکه نازل نشده باشند. اين قول مشهور است و معيار آن، زمان نزول است.

2. سوره‌هاى نازل شده در مکه، مکى‌اند؛ هرچند پس از هجرت نازل شده باشند. معيار اين قول، مکان نزول است.

3. سوره‌هايى که مخاطب آن‌ها اهل مکه‌ است، مکى هستند. ابن‌مسعود مى‌گويد سور مکى غالباً مشتمل بر «يا ايها الناس» است.

برخى از ويژگي‌هاى سوره‌هاى مکي:

1. وجود کلمه «کلاّ» در آن‌ها؛

2. سجده‌دار بودن سوره‌ها؛

3. آغاز سوره با حروف مقطعه؛

4. اشتمال بر قصص انبيا و امت‌هاى گذشته؛

5. اشتمال بر خطاب «ياايهاالناس»؛

6. موجز بودن سوره‌ها.

سوره‌هاى مکّى بنابر قول مشهور عبارتند از:

حمد؛ انعام؛ اعراف؛ يونس؛ هود؛ يوسف؛ ابراهيم؛ حجر؛ نحل؛ اسراء؛ کهف؛ مريم؛ طه؛ انبياء؛ مؤمنون؛ فرقان؛ شعراء؛ نمل؛ قصص؛ عنکبوت؛ روم؛ لقمان؛ سجده؛ سبأ؛ فاطر؛ يس؛ صافات؛ زمر؛ غافر؛ فصلت؛ شورى؛ زخرف؛ دخان؛ جاثيه؛ احقاف؛ ق؛ ذاريات؛ طور؛ نجم؛ قمر؛ واقعه؛ ملک؛ حاقه؛ معارج؛ نوح؛ جن؛ مزمل؛ مدثر؛ قيامت؛ مرسلات؛ نبأ؛ نازعات؛ عبس؛ تکوير؛ انفطار؛ مطففين؛ انشقاق؛ بروج؛ طارق؛ اعلى؛ غاشيه؛ فجر؛ بلد؛ شمس؛ ليل؛ ضحى؛ انشراح؛ تين؛ علق؛ قدر؛ عاديات؛ قارعه؛ تکاثر؛ عصر؛ هُمَزه؛ فيل؛ قريش؛ ماعون؛ کوثر؛ کافرون؛ مَسَدّ؛ اخلاص؛ فلق؛ ناس.

نيز ر.ک: سُوَر مدنى.