سبب نحوي اختلاف قرائات

سبب نحوي اختلاف قرائات

(ضعف معلومات ادبى قارى؛ از عوامل اختلاف قرائات)

يکى از عوامل اختلاف قرائت‌ها، ضعف معلومات ادبى برخى از قاريان و عدم شناخت قواعد لغوى است. گاهى فردى به علل مذکور آيه‌اى را غلط خوانده و سپس به مناسبت موقعيت اجتماعى برجسته‌اش، خواندن او يکى از انواع قرائت‌ها به‌شمار آمده است؛ مانند قرائت‌هاى منسوب به ابوحنيفه که به غلط خواندن عبارات، معروف بوده است.

نقل شده است که وى آيه((إِنَّمَا يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاء) ؛ )«از بندگان خدا تنها دانايانند كه از او مى‌ترسند» (فاطر// 28) را به رفع «الله» و نصب «العلماء» خوانده است؛ در حالى که همه مفسران به نصب «الله» و رفع «العلماء» خوانده‌اند. اين قرائت به عمر بن عبدالعزيز نيز نسبت داده شده است.

برخى در توجيه اين قرائت شاذ گفته‌اند کسانى که اين آيه را اين گونه خوانده‌اند، معناى «خشيت» در فعل «يخشى» را ترس ندانسته بلکه آن را به معناى تعظيم و تکريم گرفته‌اند.