ساختار قرآن

تقسيمات شكلي قرآن

(ساختار قرآن)

(تقسيم قرآن به اجزاى مختلف به‌منظور سهولت در قرائت، حفظ و تدريس)

از تقسيم‌هايى که درباره قرآن صورت گرفته، تقسيم‌هاى شکلى است. شايد بتوان تقسيم شکلى قرآن را تقسيم از جهت حجم دانست.

سابقه اين تقسيم را بايد در عهد صحابه و - بنا بر برخى نقل‌ها- در عهد نبوى دانست که به‌منظور سهولت در امر قرائت، حفظ و تدريس قرآن‌کريم آن را به بخش‌هاى مختلفى تقسيم کرده‌اند. منظور از اين اصطلاح، تقسيم هايى از قبيل تقسيم قرآن به سى جزء، هر جزء به چند حزب و هر حزب به چهار ربع و… است که با گذاشتن نشانه‌هايى در قرآن‌کريم معلوم مي‌شود.

از تقسيم‌هاى شکلى قرآن مي‌توان از احزاب قرآن، اجزاى قرآن، اخماس قرآن، ارباع قرآن، اتساع قرآن، اثلاث قرآن، اثمان قرآن، اسباع قرآن، اسداس قرآن، اعشار قرآن، انصاف قرآن و رکوعات قرآن نام برد.

از ديگر تقسيم‌هاى شکلى قرآن، تقسيم به طوال (هفت سوره؛ از بقره تا توبه) ، مئون (سوره‌هايى که آيات آن بالغ بر دويست آيه است) ، مثانى (سوره‌هايى که درپى سوره‌هاى مئون مي‌آيند) و مفصّل (سوره‌هاى کوتاه) است.

نيز ر.ک: احزاب قرآن؛ سور سبع طوال؛ سور مئين؛ سور مثاني.