رحمت ( قرآن )

رحمت ( قرآن )

(يکى از اوصاف قرآن)

«رحمت» در لغت به معناى رقت، مهربانى و رأفت و مغفرت آمده است. راغب مى‌گويد: رحمت، رقتى است که اقتضاى نيکى به کسى مي‌کند که مورد رحمت واقع شده است؛ اما اگر به خداوند نسبت داده شود، احسان و انعام بدون رقت است.

اطلاق «رحمت» بر قرآن، به دليل نتايج و ثمراتى است که از عمل کردن به اين نعمت بزرگ، از جانب خدا به بندگان عطا مى‌شود.

قرآن با هدايت انسان‌ها و در اختيار قرار دادن بينش‌هاى لازم براى رسيدن به سعادت واقعي، رحمتى عام براى همه انسان‌ها فراهم مى‌سازد. همچنين، براى اصناف ويژه‌اى از انسان‌ها که به اين بينش‌ها و راهنمايى‌ها تن مى‌دهند، رحمت خاص الهى را به ارمغان مى‌آورد. بنابراين، اختصاص دادن رحمت قرآن به مؤمنان، محسنان، مسلمانان و… که در آيات آمده، به اين جهت است که گروه‌هاى مذکور از مواهب آن بهره‌مند مى‌شوند و با عمل به آن، در سير تکامل خود به سوى سعادت و فلاح و قرب به خدا مشمول رحمت خاصه الهى مى‌شوند.

«رحمت» را يکى از اسامى و صفات قرآن برشمرده‌اند. اين وصف گاهى به صورت مطلق بر قرآن اطلاق شده است؛ مانند:((فَقَدْ جَاءكُم بَيِّنَةٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ))(انعام// 157) .

و گاهى نيز به صورت وصفى آمده است؛ مانند:

1.(()… وَنَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ تِبْيَانًا لِّكُلِّ شَيْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً وَبُشْرَى لِلْمُسْلِمِينَ)((نحل// 89) ؛ )

2.((يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءتْكُم مَّوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَشِفَاء لِّمَا فِى الصُّدُورِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِينَ))(يونس// 57) ؛

3.((هُدًى وَرَحْمَةً لِّلْمُحْسِنِينَ))(لقمان// 3) ؛

4.((وَلَقَدْ جِئْنَاهُم بِكِتَابٍ فَصَّلْنَاهُ عَلَى عِلْمٍ هُدًى وَرَحْمَةً لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ))(اعراف// 52) ؛

5. (هَذَا بَصَائِرُ لِلنَّاسِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِّقَوْمِ يُوقِنُونَ) (جاثيه// 20) .