راويان قرائت حمزة بن حبيب زيّات

راويان قرائت حمزة بن حبيب زيّات

(اسامى و شرح‌حال راويان قرائت حمزه)

گروهى از قاريان، قرائت حمزه (ابوالحسن يا ابوعماره حمزة بن حبيب بن عمارة بن اسماعيل زيّات تميمى کوفى (80 - 156ق) ) را با واسطه و بدون واسطه روايت کرده‌اند که عبارتند از: ابراهيم بن ادهم؛ ابراهيم بن اسحق؛ سليم بن عيسى (که ضابط‌ترين اصحاب حمزه بود) ؛ سفيان ثورى؛ شريک بن عبدالله؛ شعيب بن حرب؛ زکريا بن يحيى؛ على بن صالح؛ جريربن عبدالحميد؛ يحيى بن مبارک يزيدى؛ خالدبن يزيد؛ عايذ بن ابى‌عايذ؛ کسائى؛ حسن بن عطيه؛ عبدالله بن موسى عنبسى؛ خلف بزار؛ خلاّد.

از ميان اين جمع، راويان معروف قرائت حمزه، خلف و خلاّد هستند که توسط سُلَيم بن عيسى قرائت او را روايت کرده‌اند. ما به معرفى اين دو تن مى‌پردازيم:

1. خَلَف: ابومحمد خَلَف بن‌هشام بن ثعلب اسدى بغدادى بزار (150 - 229ق) از سيزده سالگى به تحصيل علم مشغول شد و در بيست سالگى قرآن را حفظ کرد و چنان‌که ابن‌اشته مي‌گويد، وى به جز در 120 مورد، از قرائت حمزه پيروى مى‌کرد. دارقطنى گفته است: خلف مردى فاضل و پارسا بود.

نويسندگان، خلف را مردى آگاه به قرائت و عالمى بزرگ و پارسا معرفى کرده ولى از لحاظ حديث، او را داراى آگاهى کافى ندانسته‌اند.

2. خلاّد: ابوعيسى خلاّد بن خالد صيرفى شيبانى کوفى (م 220ق) به گواهى ابوعمرو داني، مهم‌ترين و مطمئن‌ترين اصحاب سُلَيم در نقل و روايت قرائت حمزه بود. در مجموع خلاد مردى آگاه و محقق و عالم به تجويد در قرائت قرآن بوده که قرائت را عرضاً از سُلَيم بن عيسى اخذ کرده است.

نيز ر.ک: قرائت حمزة بن حبيب زيّات.