اسم الکتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن المؤلف : دفتر تبلیغات اسلامی الجزء : 1 صفحة : 2338
راويان قرائت ابو عمرو زبان
راويان قرائت ابو عمرو زبان
(اسامى و شرححال راويان قرائت ابوعمرو)
راويان قرائت ابوعمرو زبان بن العلاء
بن عمار بن عبدالله البصرى المازنى (70-154 ق) ، عبارتند از: احمد بن زيد حلوانى؛ ابىذهل؛
يحيى بن مبارک يزيدى؛ ابوعمرو حفص دورى؛ ابوشعيب سوسي. دو نفر اخير راوى با واسطه قرائت
ابوعمرو هستند و از ديگران معروفترند.
اينک معرفى اين دو تن:
1. دورى (منسوب به الدورة، ناحيهاى در
شرق بغداد) : ابوعمرو حفص بن عمرو بن عبدالعزيز ازدى دورى ضرير بغدادى مقرئى (م شوال
246ق) است. ابنجزرى درباره او مىنويسد: «ثقةٌ کبيرٌ ضابطٌ».
ميگويند دورى نخستين کسى است که به جمعآورى
قرائات اقدام کرد. گرچه دارقطنى وى را از نظر حديث، ضعيف مىداند، ولى عقيلى و ديگران
وى را ثقه و قابلاعتماد معرفى کردهاند.
2. سوسى: ابوشعيب صالح بن زياد بن عبدالله
سوسى (م 261ق) ايرانى و از مردم شوش بود.
ابنجزرى درباره او مىگويد: «ضابطٌ، محررٌ، ثقةٌ» و ميافزايد: سوسى قرائت را عرضاً و سماعاً از ابومحمد
[يحيى بن مبارک] يزيدى اخذ کرده و از برجسته ترين اصحاب يزيدى است. محدثان درباره او
با اختلافنظر داورى کردهاند؛ از آن جمله، نسائى و ابنحبان او را از ثقات شمردهاند؛
امّا مسلم بن قاسم اندلسى - بدون ارائه مأخذ و مستندى - سوسى را ضعيف قلمداد کرده است.
همچنين زنجانى مىگويد: سوسى مقرئى استاد قرائت، ثقه، ضابط و از برجسته
ترين اصحاب يزيدى است.
نيز ر.ک: قرائت ابوعمرو زَبّان.
[1]ابن جزري ، محمد بن محمد ، 751 - 833ق.;النشرفى
القراءات العشر;جلد1;صفحه (123-135)
[2]زنجاني ، ابو عبد الله بن نصر الله ،
1309 - 1360ق.;تاريخ القرآن;صفحه 161
[3]معرفت ، محمد هادي ، 1309 -1385.;التمهيد
فى علوم القرآن;جلد2;صفحه 217
[4]خويي ، ابوالقاسم ، 1278 - 1371;البيان
فى تفسيرالقرآن;صفحه 148
[5]زرقاني ، محمد عبد العظيم ، 1948- م.;مناهل
العرفان فى علوم القرآن;جلد1;صفحه 456
[6]سيوطي ، عبد الرحمان بن ابي بكر ،
849 - 911ق.;الاتقان فى علوم القرآن;جلد1;صفحه 253
[7]عمر ، احمد مختار;معجم القراءات القرآنية;جلد1;صفحه
89
[8]داني ، عثمان بن سعيد ، 371 - 444ق.;التيسيرفى
القراءات السبع;صفحه 5
[9]دمياطي ، احمد بن محمد ، - 1117ق.;اتحاف
فضلاءالبشربالقراءات الاربعة عشر;صفحه 22
[10]قسطلاني ، احمد بن محمد ، 851 - 923ق.;لطائف
الاشارات لفنون القراءات;صفحه 101
[11]ابو زرعه ، عبد الرحمان بن محمد ، -
410ق;حجة القراءات;صفحه 55
اسم الکتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن المؤلف : دفتر تبلیغات اسلامی الجزء : 1 صفحة : 2338