حق حرف

صفات حروف

(حق حرف)

(اوصاف و کيفيات حروف هنگام تلفظ)

«صفات حروف» عبارت است از اوصاف و کيفياتى که هنگام اداى حروف از محل و مخرج خود بروز مى‌کند. به ديگر بيان، کيفيت تلفظ، اداي صحيح و خارج شدن حروف از مخارج آن‌ها را صفات حروف گويند. يادگيري و بکار بستن صفات حروف باعث نيکو ادا کردن حروف و تمايز ميان آن‌ها مي‌گردد، براي مثال، براى تشخيص حروف متجانس از متقارب، کيفيت عارض بر آن‌ها هنگام تلفظ (صفات آن‌ها) مفيد خواهد بود. از اين نظر، شناختن اين صفات ضرورت دارد.

صفات حروف را به دو قسم اصلى و عارضى تقسيم کرده و برخى دو صفت قوت و ضعف را هم به آن افزوده‌اند.

صفات اصلى يا متضاد يا ذاتى به ترتيب عبارتند از: جهر؛ همس؛ شدت؛ رخوت؛ اِطباق؛ انفتاح؛ استعلا؛ استفال؛ اِذلاق؛ اِصمات.

صفات عارضى يا غيرمتضاد يا فرعى را مى‌توان اين گونه برشمرد: صفير؛ قلقله؛ سکون؛ تفشّي؛ انحراف؛ تکرير؛ استطاله؛ لين؛ غُنّه؛ بُحّه؛ خروره؛ نَبر؛ نفخ؛ نفث؛ خفا؛ هاوي.

براى توضيح هر مورد به مدخل‌هاى مربوط مراجعه شود.