آيات واضحة‌المعني

آيات محكم

(آيات واضحة‌المعني)

(آيات داراى مدلولى روشن و استوار)

محکم برگرفته از حکمت‌الدابه به معناى منعت (منع شدن) ، و حُکم عبارت است از جداسازى دو چيز. معناى ديگر محکم، متقن (استوار) است. بنابراين آيات محکم آياتى هستند که از جهت لفظ و معنا استوار و صريح و از چندپهلويى به دورند و مقصود از ظاهر آيات براى شنونده روشن است.

به تصريح خود قرآن کريم که فرمود((هُوَ الَّذِيَ أَنزَلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ مِنْهُ آيَاتٌ مُّحْكَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتَابِ...) ؛ )اوست كسى كه اين كتاب [ قرآن] را بر تو فرو فرستاد پاره‌اى از آن آيات محكم [ صريح و روشن] است آنها اساس كتابند (آل‌عمران// 7) بخشى از آيات قرآن کريم محکم هستند. براى نمونه مى‌توان به آيات ذيل اشاره کرد:

1. آيه 19 سوره محمد (ص) :((... لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ...) ؛ )

2. آيه 152 سوره انعام:((... وَأَوْفُواْ الْكَيْلَ وَالْمِيزَانَ بِالْقِسْطِ...) ؛ )

3. آيه 32 سوره اسراء:((وَلاَ تَقْرَبُواْ الزِّنَى إِنَّهُ كَانَ فَاحِشَةً وَسَاء سَبِيلاً) ؛ )

4. آيه 152 سوره انعام:((وَلاَ تَقْرَبُواْ مَالَ الْيَتِيمِ...) ؛ )

5. آيه 1 سوره توحيد:((قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ) . )

به گفته بعضى از محققان، حدود دويست آيه قرآن از متشابهات، و بقيه از محکمات قرآنند.