اسم الکتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن المؤلف : دفتر تبلیغات اسلامی الجزء : 1 صفحة : 1614
تشبيه مفرد
تشبيه مفرد
(تشبيه داراى
وجهشبه بسيط)
تشبيه به اعتبار
نحوه انتزاع وجهشبه، بر دو قسم است:
1. تشبيه مفرد؛
2. تشبيه مرکب.
«تشبيه مفرد» آن است که وجهشبه آن بسيط باشد.
سيوطى در الاتقان تشبيه را به اعتبار وجهشبه بر دو قسم «مفرد» و «مرکب» تقسيم و مرکب
را تعريف کرده، براى آن مثال آورده است؛ ولى مفرد را - شايد به دليل وضوحش - تعريف
نکرده است.
برخى تشبيه را به اعتبار مفرد يا مرکب بودن مشبّه
و مشبهٌبه، به چهار قسم ذيل تقسيم کردهاند:
1. تشبيه مفرد به مفرد؛ 2. تشبيه مفرد به مرکب؛
3. تشبيه مرکب به مفرد؛ 4. تشبيه مرکب به مرکب.
هرکدام از اين چهار صورت به اعتبار مفرد و مرکب
بودن وجهشبه نيز بر دو قسم است، که در مجموع هشت صورت پديد مىآيد؛ براى مثال به دو
قسم از آنها اشاره مىشود:
مثال تشبيه مفرد به مفرد با وجهشبه بسيط:((وَجَعَلْنَا اللَّيْلَ لِبَاسًا))(نبأ// 10) .
مثال تشبيه مفرد به مرکب با وجهشبه مرکب:((مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكَاةٍ فِيهَا مِصْبَاحٌ الْمِصْبَاحُ
فِى زُجَاجَةٍ الزُّجَاجَةُ كَأَنَّهَا كَوْكَبٌ دُرِّيٌّ...))(نور// 35) .
نيز ر.ک: تشبيه مرکب.
[1]زركشي ، محمد
بن بهادر ، 745 - 794ق;البرهان فى علوم القرآن(باحاشيه);جلد3;صفحه 422
[2]سيوطي ، عبد
الرحمان بن ابي بكر ، 849 - 911ق.;الاتقان فى علوم القرآن;جلد3;صفحه 144
[3]صالح ، صبحي
، 1926 -;مباحث فى علوم القرآن;صفحه 322
[4]عبداللطيف ،محمدعبدالوهاب;موسوعة
الامثال القرآنية;جلد2;صفحه 445
اسم الکتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن المؤلف : دفتر تبلیغات اسلامی الجزء : 1 صفحة : 1614